عطاری - طب سنتی - زالو درمانی - گیاهان دارویی - گیاه درمانی
به رسمی ترین سایت طب سنتی ایران خوش آمدیدعطاری - طب سنتی - زالو درمانی - گیاهان دارویی - گیاه درمانی
به رسمی ترین سایت طب سنتی ایران خوش آمدیدخواص ثعلب
گیاه ثعلب
گیاهی با گلهای آبی واژگون است. از پیازاین گیاه بعد از خشک و پودر کردن برای بستنی سازی استفاده می شود زیرا این گیاه دارای مواد نشاسته ای می باشد.
این گیاه در موارد ناراحتیهای تنفسی مثل سرفه های شدید و حتی در موارد سیاه سرفه و آسم و تنگی نفس مورد استفاده قرار می گیرد.
گلهای این گیاه نوش خوبی برای زنبور عسل است و با له کردن و خورد کردن گل آن، ماسک خوبی برای صورت تهیه می شود.
معمولاً محل رویش این گیاه داخل باغها و بیشه هاست و زمان گل دهی آن از اواخر فروردین تا اواخر خرداد است.
این گیاه پیازی دارد که پیاز آن مورد استفاده است.
ثعلب
Orchis Maculata L .
از خانواده ثعلب OrchidaceaeانگلیسیCrow _ Foot , Spotted orchis
نام‌های رایج: حضی‌الثعلب (بیضه روباه)، ثعلبی، شاطریون، سعلب.
ثعلب گیاهی است پایا و چندساله و دارای گلهای خوشه‌ای و برگهای پهن،برگهای تحتانیش به نوک باریک و تیزی منتهی میشوند و برگهای فوقانیش معمولاًدارای لکه‌هایی به رنگ قهوه‌ای است. گلهایش صورتی یا سفید با خطوط و نقاط‌بنفش یا ارغوانی است. رنگ پوسته غدد زیرزمینی صورتی و داخل آن سفید است.طعم آن کمی شیرین، لزج و کمی تند است.
معمولاً غده ثعلب در اوایل تابستان می‌رسد.ثعلب دارای ئیدرات کربن، قند، مقداری موسیلاژ شبیه باسورین، آمیدون تغییرشکل یافته، مواد پروتئیدی، و در آردی که از فکول غده به‌نام ثعلب بدست می‌آیدمقدار زیادی مواد لعابی (موسیلاژ) و ماده‌ای شبیه صمغ غربی و نشاسته و مواد رنگی و مقدار کمی املاح معدنی و مقدار جزئی اسانس است که پس از خشک‌شدن گیاه به‌صورت کومارین درمی‌آید.
قسمت مورد استفاده ثعلب غده‌های زیرزمینی آن است که در تابستان از زمین‌خارج کرده پس از تمیز کردن و در حالت خام به نخ کشیده و می‌خشکانند.
خواص و اثرات دارویی: طبع ثعلب گرم و مرطوب است.
ثعلب دارای خواص مقوی و مغذی، نرم کننده سینه، قابض، مفرح، خونساز، خلط‌آور،ضد سوداء، زیادکننده اسپرم و مقوی قوه باه، مقوی نعوظ، مقوی اعصاب است.
ثعلب در موارد سرماخوردگی، رفع حالات تحریکی و التهابی سینه یادستگاه گوارشی، رفع اخلاط خونی، کزاز، رفع نفریت، ورم مثانه و اسهالهای ساده،تشنج یابس، تقویت اعصاب، گرفتگی صدا، رفع خستگی و تجدید قوای جسمی،تقویت نیروی جنسی، فلج، لقوه، لاغری، ورم روده، انزال زودرس، کم خونی،کوفتگی گوش، کودکان ضعیف، تحریکات خشن سینه، درد عضلات و حصبه به‌کارمی‌رود.
ثعلب محرک شهوت، مقوی نعوظ و مولد منی است. هم‌چنین مقوی اعصاب‌و رفع‌کننده تشنجات کزازی شکل (رعشه) است.
اگر ثعلب را با روغن گل سرخ یا روغن زیتون مخلوط کرده و به‌صورت خمیردرآورده و آهسته به موی سر بمالند مانع ریزش مو و برای تقویت و رشد مو مفیداست.
از جوشانده 18 تا 20 گرم ثعلب در یک لیتر آب جهت درمان ورم کلیه(نفریت)، ورم مثانه، رفع ورم حاد روده در بیماری حصبه صبح و ظهر و شب یک‌استکان تناول نمایند.
شیاف برگ آن با زعفران و کمی مشک قبل از آمیزش جنسی جهت نازائی به‌کارمی‌رود.
گل ثَعلَب یا وانیل یکی از بزرگ‌ترین و قابل توجه‌ترین خانواده‌های گیاهان گلدار است. گلهای او معمولاً شکل و رنگ عجیب دارند و سیستم خاصی برای انتقال گرده گل به حشرات مهمان دارند. دانه این گیاه جزو کوچک‌ترین دانه گیاهان در جهان است. بسیاری از گونه‌های این گل نمی‌توانند بدون وجود نوع قارچ به رشد خود ادامه دهند. این گیاهان گلدار بسیار زیبا، دارای بیش از 15000 نوع هستند و بیشتر در جنگل های پرباران مناطق گرم،یافت می شوند. ریشهی آن ها مواد غذایی درون هوای مرطوب را جذب میکند. معمولا هر نوع ثعلب،توسط یک نوع حشره بارور میشود، اما برخی از آن ها توسط حلزون یا مرغ های مگس خوار گرده افشانی میشوند. قیمت برخی از ثعلب های کمیاب،برابر با قیمت یک اتومبیل است. ثعلب در ایران در تولید شیرینی و بستنی استفاده میشود.
ثعلب گیاهی با گلهای آبی واژگون است. از پیاز این گیاه بعد از خشک و پودر کردن برای بستنی سازی استفاده می شود زیرا این گیاه دارای مواد نشاسته ای می باشد.
این گیاه در موارد ناراحتیهای تنفسی مثل سرفه های شدید و حتی در موارد سیاه سرفه و آسم و تنگی نفس مورد استفاده قرار می گیرد.
گلهای این گیاه نوش خوبی برای زنبور عسل است و با له کردن و خورد کردن گل آن، ماسک خوبی برای صورت تهیه می شود.
معمولاً محل رویش این گیاه داخل باغها و بیشه هاست و زمان گل دهی آن از اواخر فروردین تا اواخر خرداد است.
ثعلب
خالدارنیز نوع دیگری از این نوع گیاه است و گیاهی پایا، به اندازهٔ ۱۰ تا
۷۰ سانتیمتر، بدون کرک و دارای غده های زیرزمینی تخم مرغی شکل منقسم است.
برگ ها به تعداد ۴ تا ۵ عدد در قاعدهٔ ساقه یا محور سنبلهٔ گل گسترده شده
اند. برگ ها کشیده و طویل هستند که در ابتدا پهن اند و به سمت انتها باریک
می شوند و به رنگ سبز تیره یا روشن همراه با لکه ها یا خال های قهوه ای
دیده می شوند و در سطح فوقانی اندکی غبارآلود به نظر می رسند، به ندرت فاقد
لکه یا خال هستند.
ساقه به رنگ سبز یا بنفش مایل به قهوه ای است که در بخش بالایی فاقد برگ و
در انتها دارای سنبلهٔ گل ها است. گل ها به رنگ سرخ، ارغوانی، بنفش یا
ارغوانی مایل به صورتی و به ندرت سفید هستند. گل ها به صورت مجتمع در سنبله
ها قرار دارند، قبل از شکفتن وضع فشرده بر روی محور سنبله دارند ولی پس از
شکفتن تغییر شکل داده و ظاهری استوانه ای پیدا می کنند که در ابتدا حجیم
اند و در انتها باریک می شوند.
تعداد گل ها معمولاً ۲۰ تا ۵۰ عدد در یک سنبله است. هرگل دارای ۳ گلبرگ
است که شامل یک گلبرگ میانی و دو گلبرگ جانبی است و برگچه ها کوچکتر از گل
ها هستند.
گاهی حالات غیرطبیعی گوناگونی نیز در اعضای این گونه به ویژه در فرم گل ها دیده می شود که تشخیص این گونه را مشکل می سازد.
موسم گل در ماههای اردیبهشت تا تیر است. معمولاً در ارتفاعات بالا گل ها
در ماه تیر ظاهر می شوند. گل ها به محض شکفتن بوی خوشی شبیه به عسل در فضا
پراکنده می سازند ولی به زودی بوی آنها نامطبوع می شود که برای جلب حشرات
گرده افشان مؤثر است.
از
حشراتی که جذب گل های ثعلب خالدار می شوند، به طورفراوان زنبورهای جنس
بمبوس (Bombis) هستند که همیشه در اطراف این گیاه در رفت و آمد ند و نقش
مهمی در گرده افشانی گل های آن دارند. زنبورهای جنس اوسرا (Eucera) و
سیتیروس (Psithyrus) نیز جلب گل های ثعلب خالدار می شوند.
این گیاه خاک های آهکی دارای خاکبرگ فراوان را ترجیح می دهد و در خاک های
بسیار اسیدی نمی تواند رشد کند. در جاهای مرطوب، روشن و آفتاب گیر یا
دارای سایهٔ اندک می روید.
ثعلب خالدار درجنگل ها، درختزارها، علفزارها، باغ ها، مرغزارها، کنار
جاده ها و راه آهن، حاشیهٔ پرچین ها، دیوارها و حصارها، کنار رودخانه ها،
چاه ها، استخرها، آبریز ها و نیز باغچه های منازل مسکونی در مناطق کوهپایه
ای، دامنه های دشتی و ارتفاعات کوهستانی معمولاً تا ارتفاع ۲۰۰ متری دیده
می شوند. از غده های زیرزمینی این گیاه ثعلب تهیه می کنند. برای این کار
غده های این گیاه را پس از خارج کردن از زمین به خوبی با آب می شویند. سپس
آنها را مدتی در آب داغ قرار می دهند تا بافت های آنها نرم شود و بعد آنها
را خشک می کنند.
ترکیبات
شیمیایی این گیاه شامل مواد لعابی شبیه با سورین، هیدرات های کربن و
غیرمحلول در آب، آمیدون تغییر شکل یافته، مواد پروتیدی، قند، املاح معدنی
نظیر کلروسدیم و فسفات کلسیم و نیز مقدار اندکی اسانس است که با خشک کردن
گیاه به صورت کومارین تغییر شکل می یابد.
این گیاه علاوه بر ارزش غذایی دارای خواص درمانی قابل توجهی نیز هست که
باعث آرامش عصبی، تسکین سرماخوردگی، کاهش التهاب ریه، تأثیر در رفع مشکلات
دستگاه هاضمه، بهبود نفریت، ورم مثانه، اسها ل های معمولی، ورم روده و تب
های تیفوئید می شود.
برای موارد مذکور باید ۵۰ تا ۱۰۰ گرم از این گیاه را در یک لیتر آب دم
کرد تا نوعی ماده ژله مانند به دست آیدسپس مصرف کرد. ثعلب را می توان با
شیر یا کاکائو هم مخلوط و مصرف کرد. به طور کلی این گیاه برای کودکان و
کسانی که معدهٔ حساس دارند بسیار مفید است.
ثعلب خالدار در ایران تاکنون در استا ن های مازندران، گیلان، آذربایجان
شرقی و غربی، جنوب استان اردبیل، نواحی شمالی استان تهران، قزوین و زنجان
گزارش شده است.
گونه ثعلب خالدار دارای واریته های گوناگون در ایران است و در حال حاضر
جمعیت به نسبت فراوانی در ایران دارد و فعلاً هیچ خطری نسل آنها را تهدید
نمی کند.
ثعلب خالدار در شمال وغرب آسیا، اروپا و شمال آفریقا پراکنده است.
