عطاری - طب سنتی - زالو درمانی - گیاهان دارویی - گیاه درمانی
به رسمی ترین سایت طب سنتی ایران خوش آمدیدعطاری - طب سنتی - زالو درمانی - گیاهان دارویی - گیاه درمانی
به رسمی ترین سایت طب سنتی ایران خوش آمدیدفصل چهارم : جعفرى petroselinum apium َََ
فصل چهارم : جعفرى petroselinum apium
َََ
اسامى گوناگون جعفرى
ى جـعـفـرى اسـت ولى در شـهسوار (تنکابن امروزى ) به آن واپلیهم مى گویند. در زبان
عـربـى بـه جـعفرى لقب کرفس ماقدونى را داده اند. فرنگیها به یک نوع جعفرى که کم
عـطـر و کـم خاصیت بوده پرسیل مى گویند. در کتب داروسازى سنتى ایران از جعفرى به
عـنـوان فطراسالیون یاد کرده اند و این عنوان معرب پتروسلیوم لاتینى است . بقدونس ،
مقدونس ، کرفس مقدنس ، دینار رویه و حزا از اسامى دیگر جعفرى است .
جـعفرى در زبان لاتین به petroselinum apium، در زبان انگلیسى به parsley، در زبان
فرانسه به persil و در زبان آلمانى به petersille شهرت دارد .
ارمنى : azadkegh
چینى : choi heung
چک : petrzel
دانمارک : persille
هلند: petrselie
استونى : aedpetersell
فنلاندى pesilja
یونانى : maintanosmakedonisi
مجارستان : petrezselyem
ایسلندى : petursselja
اندونزى : seledi
ایتالیایى : prezzemolo
نروژى : persille
لهستانى pietruszlazwyczahna
پرتغالى :salasa
رومانى : patrunel
روسى : petrushka
اسپانیایى : perejil
سوئدى : persilja
تایلندى : phakchifarng
ترکى : maydanoz
ویتنامى : mui rau
مشخصات کلى جعفرى
ه اسـت کـه در سـال اول از بـرگـهـا یـک طـوقـى پـایـه اى و در سال دوم ساقه اى
گلدار تشکیل مى دهد. ریشه اصلى آن ضخیم و کمى منشعب است و ضخامت آن تـا 20
سـانـتـیـمـتـر هـم مـى رسـد. در هـر چـتـر آن 10 تـا 20 گـل وجـود دارد . میوه این
گیاه به درازاى 2 تا 3 میلیمتر به رنگ خاکسترى تا قهوه اى و بیضوى شکل است و بویى
قوى دارد .
قـسـمـتـهـاى مـورد اسـتـفـاده آن بـرگ ، ریـشـه و مـیـوه خـشـک آن اسـت .
بـرگـهـاى سـال اول را در فـاصـله مـاه هـاى تـیـر تـا شـهـریـور و بـرگـهـاى سـال
دوم را در بـهـار و ریـشـه آنـرا در مـاه هـاى مـهـر تا آذر جمع آورى مى کنند.
جعفرى از خانواده آمبلى فراسه است .
َََ
ترکیبات شیمیایى اسانس جعفرى
خـم و ریـشـه جـعـفـرى هـر سه داراى اسانس باشند که بسیار مطبوع و معطر است . اسانس
جـعـفـرى بـراى مـطـبـوع کـردن غـذاهـا بـه کـار مـى رود . اسـانـس تـخـم جـعـفـرى
شـامـل یـک الکالوئید به نام آپیول (apiol) است و نیز داراى یک گلوکیزد آپى ئین
apiin اسـت و در آن ماده کومارین coumarin مشخص شده اسانس یافت مى شود مصرف بیش از
حد اپى پولبرا در کبد و کلیه مناسب نیست .به طور کلى در گیاه جعفرى چربى ، پروتئین
، هیدراتهاى کربن ، کلسیم ،فسفر، سدیم ، پتاسیم ، ویتامین آلفاپنین ، بتا پى نن ،
a، c، تیامین ، ریبوفلاوبن و نیاسین وجود دارد. میرستى سین ، الفا پنین ، بتاپینن ،
میرستین ، بـتـلا فـلانـدرن ، لیـمـونـن ، گـامـاتـرپـى نـن ، تـراس اوسـى مـیـن ،
پـراآن ، مـتیل 4 ایزوپروپنیل بنزن ، اوژنول ، برگاپ تین ، آپیوز، اسیدنروولیک ،
اسید کامئیک ، اسیدکلروژنیک و اسید فوتیک نیز در آن وجود دارد .
در 100 گـرم جـعـفـرى 240 مـیـلى گرم اسید اسکربیک ، 60 میلى گرم کاروتن و مقدارى
ویتامین b و آهن وجود دارد.
بر حـسـب مـنـشـاء گـیاه ) محلول در روغن و اسانسها است و اگر تحت اثر سولفات آهن
قرار گـیـرد و بـه رنـگ قـرمـز خـونـى در مـى آیـد. بـوى آن مـعـطـر و شامل آپیول و
میریستین (myristicinee) به مقادیر کم از اتر اکسیدها نیز نامیده مى شود. اگر بطور
ساده تجزیه گردد ماده اى به نام آپى ژنین (apigenine) و نوعى قند به نام آپیوز
(apiese) مى دهد . ریشه جعفرى داراى 50/0تا 80 /0 درصد اسانس مواد قندى و 5 درصد
مواد معدنى است .
َََ
نسخه هاى شفا بخش جعفرى
1 - درمان آسم (تنگى نفس ) با جعفرى
افرادى که دچار حملات آسمى مى شوند، چنانچه مدتى هر روز مقدارى برگ جعفرى تازه را
خـرد نـمـوده و در کـمـى شـیـر گـرم بـریـزنـد و صـبـح نـاشـتـا مـیـل کـنـند تنگى
نفس آنها به خوبى برطرف شده و گرفتگى صدا را نیز برطرف مى کند.
2 - تسکین دردهاى عصبى با جعفرى
اسـتفاده از شیره برگ جعفرى داروى مفیدى جهت رفع دردهاى عصبى مى باشد. شیره برگ
جعفرى را به تنهایى یا همراه الکل 90 یا 70 درجه تهیه مى کنند . از شیره الکلى برگ
جعفرى به مقدار بسیار کم و بصورت استعمال خارجى استفاده مى کنند.
طرز استفاده : ابتدا سر و پیشانى را بشویید و خشک نمایید، سپس به مقدار یک سر انگشت
از عصاره الکلى جعفرى را به سر و محل درد بمالید و ماساژ دهید.
3 - پایین آوردن تب با جعفرى
مـصـرف 3 تـا 200 گـرم از شـیـره سـاده بـرگ جـعـفـرى (بـدون الکـل ) و مـالیـدن
روزانه چند قطره از شیره الکلى آن به سر و پیشانى در پایین آوردن درجه حرارت بدن و
رفع تب بویژه تبهاى متناوب توصیه مى شود.
4 - دفع کرمهاى ریز روده با جعفرى
جـهـت دفـع انـگـلهـا و کـرمـهـاى دسـتـگـاه گـوارشـى 5 مـثـقـال پـودر بـرگ خـشـک
جـعـفـرى را بـا 5 مـثـقـال پـودر کـرفـس و 5 مـثـقـال پـودر گـل بـنـفـشـه مـخـلوط
کـرده در کـمـى آب جـوشـانـده و صـبـح نـاشـتـا میل کنید و این عمل را تا چند روز
متوالى تکرار کنید.
5 - درمان بند آمدگى ادرار با جعفرى
اسـتـفـاده از جـوشـانده 30 تا 40 برگ جعفرى خشک در یک لیتر آب به عنوان داروى ضد
عـفونى کننده مجارى ادرارى و ادرار آور عمل نموده و در رفع بندآمدگى ادرار بکار مى
رود .(توجه : مصرف روزانه 3 تا 4 فنجان از آب صاف شده این جوشانده کافى است )
ََََ
6 - نقش جعفرى در التیام دادن سریع زخمها
برگهاى جعفرى به دلیل داشتن خاصیت ضد عفونى کننده ، میکروب کش و التیام دهندگى
سـریـع زخـمـهـا در درمـان جـراحـات کـم عـمـق و التـیام زخمها بکار مى رود. براى
این کار برگهاى تازه جعفرى را له کنید و بر روى جراحات ضماد نموده و ببندید.
7 - درمان بند آمدگى شیر مادران با جعفرى
مـادرانـى که شیر آنها کم شده یا شیر در پستان آنها بند آمده ، چنانچه کمى از
برگهاى تازه جعفرى را له کرده و بر روى پستان ها ضماد کنند، بمدت چند ساعت آنرا
بسته ، بعد آنرا بشویند و این عمل را تا چند روز تکرار کنند نتایج شفابخشى بدست
خواهند آورد.
8 - رفع اختلالات قاعدگى در زنان با جعفرى
تـقـریـبا کلیه اجزاء جعفرى اعم از ریشه ، تخم و برگ آن در درمان اختلالات قاعدگى
از قـبـیل عقب افتادگى خون قاعدگى ، عادت ماهیانه و همچنین ترشحات سفید غیر طبیعى
زنان به صور مختلف دارویى (جوشانده ، پودر و حمام دارویى ) بکار مى رود.
الف - جوشانده تخم جعفرى :
صد گرم تخم جعفرى را در یک لیتر آب بمدت 10 دقیقه جوشانده و آب صاف شده آنرا میل
کنید. این جوشانده معالج قاعده هاى سخت بوده و عادت ماهیانه را باز مى کند.
ب - جوشانده برگ جعفرى :
سـى گـرم بـرگ جـعـفرى خشک یاتر را در 250 گرم آب جوشانده و آب صاف شده آنرا مـیـل
کنید . این جوشانده علاوه بر رفع بند آمدگى خون قاعدگى معالج خوبى جهت رفع یائسگى
زودرس خانمها مى باشد.
پ - حمام دارویى گیاه کامل جعفرى :
100 گـرم گـیـاه کـامـل جـعـفـرى (همراه با ریشه ، ساقه و برگ را در کمى آب ریخته و
بـجـوشـانـیـد، آب صـاف شـده آنـرا در تشتى ریخته و پس از سرد شدن در آن بنشینید و
محل را با آن شستشو دهید.
9 - تسکین دردگوش با جعفرى
چکاندن آب جوشانده غلیظ برگهاى جعفرى در گوش در تسکین درد آن موثر است . همچنین
اسـتـفـاده از ضـمـاد بـرگ له شـده آن بـر روى گـوش در تحلیل ورم گوش مفید است . (
در صورت نبودن آب له شده جعفرى یا جوشانده غلیظ آن ، از روغن برگ جعفرى بهره
بگیرید)
10 - درمان یرقان (زردى ) با جعفرى
کسانى که از بیمارى یرقان رنج مى برند چنانچه 40 گرم ریشه دو ساله جعفرى را در یـک
لیـتـر آب جـوشـانـده و آب صـاف شـده آنـرا بـا کـمـى عسل یا نبات شیرین کنند و میل
نمایند در درمان بیمارى آنها مؤ ثر است .
11 - معالجه نقرس با جعفرى
رمـان نـقـرس و کـاهـش اسـیـد اوریـک خـون سـه مـثـقـال تـخـم جـعـفـرى را بـا دو
مـثـقـال برگ آن و 5 مثقال عناب مخلوط کرده ، جوشانده و آب صاف شده آنرا صبح و عصر
مـیـل کـنـید. همچنین مى توانید جهت کاهش سوزش نوک انگشتان پا و درمان خارجى از
ضماد و کـمـپـرس جـوشـانـده ریـشـه کـاسـنـى و ریـشـه جـعـفـرى بـر محل سوزش بهره
بگیرید.
َََ
12 - نقش جعفرى در ترک عادت مشروب خورى
اسـتـفاده از شربت ساده برگ جعفرى یا جوشانده 40 گرم برگ آن در یک لیتر آب موجب رفع
عادت استفاده از شراب و نوشابه هاى الکلى مى گردد . (دستور تهیه شربت ساده برگ
جعفرى در صفحه ذکر شده است )
13 - درمان بیماریهاى پوستى با جعفرى
از جـعـفـرى به صور مختلف از قبیل ماسک ، مرهم ، پماد، کرم ، روغن و کمپرس در برطرف
نمودن برخى ضایعات پوستى استفاده مى شود که در زیر به برخى از آنها اشاره مى کنیم :
الف - رفع جوشهاى قرمز صورت :
مـالیدن روغن برگ جعفرى به پوست موجب رفع جوشهاى قرمز پوست مى گردد . همچنین شستشوى
پوست با آب صاف شده دم کرده ریشه جعفرى در دو وعده صبح و شام در از بین بردن
اینگونه جوشها موثر است .
ب - معالجه زبرى و ترک دست و پا:
استفاده از کرم نرم کننده پوست علاوه بر رفع زبرى و خشنى موجب درمان ترک پوست مى
گردد . براى تهیه آن 20 گرم پودر برگ و ریشه جعفرى را در کمى کره کاکائو ذوب شـده
بـریـزیـد، خـوب بـهـم زده و هـر بـار کـمـى از آنـرا بـه محل ترک بمالید.
پ - از بین بردن غدد دردناک زیر پوست :
یـک مشت برگ جعفرى تر و تازه را کوبیده و له نمایید، سپس آنرا با کمى روغن زیتون و
نمک مخلوط نموده و خوب مالش داده و بر روى غدد دردناک بگذارید و اثر شفابخش آنرا در
تسکین درد و تحلیل ورم ببینید .
ت - تحلیل ورم چرکى چشم :
اسـتـفـاده از ضـمـاد و کـمـپـرس بـرگـهـاى له شـده جـعـفـرى بـر روى ورم چـشـم ،
در تـحـلیـل ورم آن و سر باز کردن چرک و عفونت زیر پوست بسیار مفید است . همچنین
مصرف آب جعفرى تازه همراه با آب هویج در درمان بیماریهاى چشم موثر است .
ث - تحلیل ورم کوفتگى و ضرب دیدگى :
100 گـرم بـرگ جـعـفـرى تـازه را بـا 50 گـرم آرد جـو و 20 گـرم پـودر گـل ارمـنـى
مـخـلوط کـرده ، کـمـى لعاب ختمى را نیز به آن افزوده و خوب بهم زده و بر مـحـل
کـوفته شده و ضرب دیده بمالید و ببندید . ( در صورت سفت بودن مرهم کمى آب به آن
اضافه کنید)
14 - دفع سنگ کلیه و مثانه با جعفرى
عصاره جعفرى تازه ، سموم را از بدن دفع کرده و به شکستن سنگهاى کلیه کمک مى کند. در
این مورد دم کرده جعفرى نیز موثر است .
طرز تهیه دم کرده جعفرى
یـک دسـتـه جـعـفـرى شـسـتـه شـده را در یـک بـشـقـاب گـذاشـتـه و آب در حـال
جوشیدن را روى آن بگذارید و روى آن را بپوشانید تا گرم بماند، وقتى سرد شد مـایـع
را در 24 سـاعـت آیـنـده مـصـرف کـنـیـد .چـنـانـچـه ایـن عمل را تا سه هفته تکرار
نمایید تمام اختلالات کلیه و مثانه شما درمان خواهد شد .
َََ
15 - درمان کم خونى و لاغرى با جعفرى
گیاه جعفرى یک منبع خوب کلروفیل ، آهن ، مواد آلى ، کلسیم ، فسفر، منگنز و ویتامین
هاى a و b و c است . این مواد جعفرى را براى کم خونى و ضعف بدن مفید ساخته است . در
این مورد استفاده از آب جعفرى تازه ، پودر قاووت و جوشانده آن توصیه مى شود.
16 - مصارف درمانى و خواص طبى روغن جعفرى
ن چـنـد قـطـره روغن جعفرى در گوش موجب تسکین درد آن مى گردد. جهت معالجه روماتیسم
و نـقـرس از مـالیـدن روغـن جـعـفرى بر محل درد و مالش مداوم آن غفلت نورزید . روغن
جعفرى بدلیل داشتن خاصیت ملین (نرم کننده ) در رفع گرفتگى ماهیچه ها، درمان زبرى و
سختى پـوسـت و هـمـچـنـیـن تـحـلیـل ورم بصورت استعمال خارجى و مالیدن آن به عضو
کاربرد دارویى دارد .
طرز تهیه روغن جعفرى
طرز تهیه روغن جعفرى شبیه طرز تهیه روغن آویشن است . ( به صفحه 30 رجوع شود)
17 - فرآورده هاى گیاهى و دارویى جعفرى
از جـعفرى به دلیل داشتن خواص طبى فراوان فرآورده هاى متعددى بدست مى آورند که در
زیر به چند نمونه از آنها اشاره مى کنیم :
الف - تهیه پودر قاووت چهار ریشه
40 گـرم ریـشـه تـمـیـز و خـشـک جعفرى را با 40 گرم ریشه رازیانه ، 40 گرم ریشه
مارچوبه و 40 گرم ریشه کرفس مخلوط کرده ، نرم ساییده و روزى یک قاشق مرباخورى از
آنـرا مـیـل کـنـیـد. ایـن قـاووت داراى خـاصـیـت ضـد بـى اشـتـهـایـى بـوده و در
درمـان اسهال نیز بکار مى رود.
ب - شربت چهار ریشه
طـرز تـهـیه این شربت شبیه طرز تهیه شربت ساده جعفرى است با این تفاوت که بجاى
اسـتـفـاده از بـرگ جـعـفـرى ، چـهـار ریـشه جعفرى ، رازیانه ، مارچوبه و کرفس را
بکار ببرید.
پ - عرق جعفرى
از بـرگـهـا و ریـشه جعفرى بوسیله دستگاه هاى عرق گیرى ، عرق مى گیرند . این عرق
تـقـریـبـا کـلیـه خـواص جـعـفرى را دارا بوده ولى نسبت به آب تازه برگهاى آن خاصیت
دارویى کمترى دارد .
ت - چاى برگ جعفرى
خوردن روزانه 3 فنجان از چاى ساده برگ جعفرى در 3 وعده روزانه (صبح ، ظهر و عصر )
موجب رفع بند آمدگى ادرار، درمان نقرس و کاهش اسید اوریک خون مى گردد.
ترکیبات
10 گرم برگ جعفرى خشک
1 فنجان آب جوش تازه
روش تهیه چاى
طرز تهیه این چاى همانند روش تهیه چاى ساده بادرنجبویه (صفحه 63 ) است .
ث - چاى کیسه اى (تى بگ ) جعفرى
از بـرگـهـاى خـشـک و هـمـچنین تخم جعفرى چاى کیسه اى تهیه مى شود که به صورت دم
کرده مورد استفاده قرار مى گیرد.
ترکیبات
5 گرم تخم جعفرى
15 گرم برگ خشک جعفرى
5/2 گرم دارچین نیمکوب شده
روش تهیه چاى کیسه اى
طرز تهیه چاى کیسه اى جعفرى شبیه روش تهیه چاى کیسه اى بادرنجبویه (صفحه 115 ) است
.
ج - تنطور گیاه جعفرى
تـنـطـور بـرگ و ریـشـه جـعـفـرى بـه مـصارف دارویى تسکین سر دردهاى عصبى ، تهیه
محلولهاى قاعده آور براى زنان ، تسکین درد گوش و ... میرسد.
ترکیبات
150 گرم برگ خشک جعفرى
250 میلى لیتر الکل
50 گرم بومادران
750 میلى لیتر آب
روش تهیه تنطور
روش تهیه تنطور جعفرى شبیه روش تهیه تنطور آویشن (صفحه 33 ) است .
چ - شیاف جعفرى
یـکـى از بهترین و موثرترین فرآورده هاى دارویى جعفرى ، شیاف برگ آن است که جهت دفع
کرمهاى ریز روده و انگل هاى دستگاه گوارشى مورد استفاده قرار مى گیرد.
ترکیبات
20 گرم کره کاکائو
20 قطره روغن برگ جعفرى
10 قطره روغن صبر زرد یا روغن تخم کدو
روش تهیه شیاف
طرز تهیه این شیاف شبیه طرز تهیه شیاف بادرنجبویه (صفحه 65 ) است .
ح - کپسول جعفرى
جـهـت رفـع بـى اشـتـهـایـى و هـمـچـنـیـن از بـیـن بـردن اسهال روزى 6 کپسول 250
میلى گرمى پودر تخم جعفرى یا ریشه آنرا، 3 بار در روز، هر بار 2 کپسول ،
5/2ساعت بعد از غذا میل کنید.
خ - کمپرس گرم جعفرى
تـحـلیـل ورم چـرکین و سرباز کردن آن ، رفع گرفتگى ماهیچه ها و کاهش درد عضلات از
مصارف طبى کمپرس گرم برگ جعفرى است .
ترکیبات
300 میلى لیتر دم کرده یا جوشانده برگ جعفرى
200 میلى لیتر دم کردم یا جوشانده گل ختمى
روش تهیه کمپرس
روش تهیه این کمپرس شبیه روش تهیه کمپرس اجزاى گیاه آویشن (صفحه 33 ) است .
دـ ضماد گرم جعفرى
از ضـماد گرم برگ جعفرى جهت ضد عفونى کردن و التیام زخمها استفاده مى شود. همچنین
ضماد گرم برگ جعفرى بر روى نوک انگشتان پا در درمان سریع نقرس موثر است .
لوازم موردنیاز
1 عدد تابه کاسه اى
کمى باند نخى یا پنبه اى
کمى برگ تازه یا خشک جعفرى
روش تهیه ضماد
طرز تهیه این ضماد شبیه طرز تهیه ضماد آویشن ( صفحه 34 ) است .
ذ - روغن استخراج گرم جعفرى
از ایـن روغـن کـه از بـرگـهـاى خشک یا تازه جعفرى بدست مى آید جهت تسکین درد گوش ،
رفع خشکى و زبرى پوست و از بین رفتن تشنج (گرفتگى ) عضلانى استفاده مى شود.
ترکیبات
250 گرم جعفرى خشک
500 میلى لیتر روغن زیتون
روش تهیه روغن
روش تـهـیـه روغـن اسـتـخـراج گـرم جـعـفرى شبیه روش تهیه روغن استخراج گرم آویشن
(صفحه 35 ) است .
ر- روغن استخراج سرد
روغـن استخراج سرد برگ جعفرى بیشتر جهت تهیه پماد ضد ورم بیضه و کرم نرم کننده پوست
مورد استفاده قرار مى گیرد.
ترکیبات
75 گرم برگ جعفرى خشک
25 گرم گل بنفشه خشک
1 لیتر روغن بادام شیرین
روش تهیه روغن
طرز تهیه این روغن شبیه طرز تهیه روغن استخراج سرد آویشن (صفحه 35 ) است .
ز - روغن ماساژ جعفرى
مـاسـاژ روزانـه 3 مـرتـبـه روغـن جـعـفـرى عـضلات و ماهیچه هایى را که به سبب
رماتیسم دردناک شده اند، بهبود مى بخشد و در درمان نقرس نیز مفید و موثر است .
ترکیبات
10 قاشق چایخورى اسانس معطر روغنى برگ جعفرى
نصف قاشق چایخورى روغن اکلیل کوهى
روش تهیه روغن
روش تهیه این روغن شبیه روش تهیه روغن ماساژ آویشن (صفحه 36 ) است .
س - پماد طبى جعفرى
از پـمـاد بـرگ جـهـت سـربـاز کـردن عـفـونـت دمـلهـاى دردنـاک و تحلیل ورم عضلات
ضرب دیده استفاده دارویى مى شود .
ترکیبات
100 گرم روغن سیاه (پماد اکتیول )
40 گرم برگ جعفرى خشک
10 گرم پودر تخم ختمى
400 گرم موم سفید
روش تهیه پماد
طرز تهیه پماد طبى جعفرى شبیه طرز تهیه پماد طبى آویشن (صفحه 37) است .
ش - کرم نرم کننده (ترکیبى ) جعفرى
بـرگ جـعـفـرى و سـایـر مـواد مـوسـیـلاژى (لعاب دار ) بکار رفته در تهیه این کرم
اثر قابل توجهى در رفع زبرى و خشنى پوست داشته و موجب لطیف و شاداب شدن پوست مى
گردد.
ترکیبات
100 میلى لیتر روغن استخراج سرد برگ جعفرى
25 میلى لیتر تنطور گل پنیرک
25 میلى لیتر روغن تخم شنبلیله
25 گرم موم 25 گرم لانولین
روش تهیه کرم
طریقه ساخت این کرم شبیه روش تهیه کرم دارویى آویشن (صفحه 38 ) است .
ص - لوسیون و امولسیون جعفرى
از بـیـن بـردن جـوشـهاى قرمز پوست و صورت و کاهش خارش اینگونه جوشها از خواص اصلى
لوسیون و امولسیون برگ جعفرى است .
ترکیبات
2 قاشق غذا خورى عرق یا دم کرده برگ جعفرى
2 قاشق غذاخورى عرق کاسنى
1 قاشق غذاخورى تنطور ریواس
روش تهیه لوسیون
طرز تهیه لوسیون برگ جعفرى شبیه طرز تهیه لوسیون آویشن (صفحه 29 ) است .
ض - بخور جعفرى
اسـتـفـاده مـداوم و مـنـظـم از بـخـور بـرگ جـعـفـرى در طول 3 هفته متوالى اثر
قابل توجهى در درمان سردرد و رفع تنگى نفس دارد
ترکیبات
300 مـیـلى لیـتـر دم کـرده بـرگ جعفرى یا 2 قاشق چایخورى اسانس معطر روغنى برگ
جعفرى
200 میلى لیتر دم کرده تخم گشنیز
روش تهیه بخور
طرز تهیه بخور جعفرى شبیه روش تهیه بخور ضد میگرن آویشن (صفحه 39) است .
18 - فرآورده هاى غذایى و نوشیدنى جعفرى
الف - شربت ساده جعفرى
200 گرم برگ ، ریشه و تخم جعفرى را به تنهایى یا تواءما در دو لیتر آب جوشانده
بـقـدرى کـه یـک لیـتـر آب آن کـم شـود، سـپـس کـمـى شـکـر و وانیل به آن اضافه
کرده و دوباره حرارت دهید تا بقوام آید و هر بار کمى از آنرا در آب حل نموده و میل
کنید.
ب - بورانى جعفرى
فرى تازه را شسته ، کمى آب ، قدرى نمک و کره به آن افزوده و بقدرى حرارت دهید تا
جـعـفـرى پخته شود و آب ظرف نیز تمام گردد، بعد از سرد شدن آنرا ریز ریز نموده ،
کـمـى مـاسـت را در دسـتـمـالى تـمـیـز بـریـزید تا آب آن گرفته شود کمى پودر نمک ،
فـلفـل و نـعـنـاع خـشـک را نیز به ماست اضافه کرده ، با جعفرى خرد شده مخلوط نموده
و خوب بهم بزنید و در موقع مصرف بکار ببرید.
پ - خوراک جعفرى و اسفناج (براى 3 نفر )
مواد لازم
750 گرم اسفناج
250 گرم برگ جعفرى
2 قاشق سوپخورى آرد
10 گرم کره
نصف فنجان شیر
به میزان لازم نمک و فلفل
روش تهیه خوراک
. سپس آن را در قابلمه ریخته ، کره را به آن اضافه کرده و روى شعله اجاق بگذارید و
خـوب هم بزنید . بعد آرد را به تدریج اضافه کرده و شیر را نیز به آن بیافزایید و به
هم زدن ادامه دهید . نمک و فلفل را نیز وقتى که خوراک کاملا پخته شد، اضافه کنید .
در پایان آن را در دیس ریخته و پس از تزئینات لازم به سر سفره بیاورید .
ت - سوپ جعفرى (براى 6 نفر )
مواد لازم
1 دست برگ جعفرى
2 دسته تره فرنگى
50 گرم کره
4 عدد زرده تخم مرغ
2 قاشق سوپخورى آرد سفید
150 گرم خامه
4 لیوان آب گوشت
نصف استکان آبلیمو
مقدارى نمک و فلفل
طرزتهیه سوپ
را شـسـتـه و خـرد کـرده ، بـا 3 لیـوان آب و کمى نمک بگذارید. بپزد، بعد از پختن
تره فرنگى و جعفرى را از صافى رد کنید. آرد را با کمى کره سرخ کنید و آب گوشت را به
تـدریـج داخـل ایـن آرد سـرخ شـده بـریـزیـد و هـم بـزنـیـد تـا آرد، داخـل آب
گـوشـت حـل شـود . آنـگـاه تـره فرنگى آماده شده را ریخته و بگذارید چند جوش بـخورد
تا کمى غلیظ شود .کمى نمک و فلفل به آن اضافه نموده و بعد زرده هاى تخم مـرغ را بـا
آبـلیمو و کمى نمک مخلوط کنید و داخل سوپخورى بریزید و سوپ را داغ داغ بـه تـدریـج
روى تـخـم مـرغ ریخته و بهم بزنید و خامه را روى سوپ ریخته و تزیین کنید.
ث - سس جعفرى
مواد لازم
250 گرم جعفرى
150 گرم کرفس
4 پیمانه سس مایونز
100 گرم خیار شور
به مقدار کافى فلفل
روش تهیه سس
خیار شور را رنده کرده ، کرفس و جعفرى را ریز ریز نمایید. خیار شور، کرفس ، جعفرى و
فـلفـل را بـا هم مخلوط کنید و چرخ کنید . سپس سس را با آن مخلوط نمایید و هم بزنید
. حالا سس شما آماده است .
ج - املت جعفرى
مواد لازم
650 گرم جعفرى
7 عدد تخم مرغ
به میزان کافى روغن و کره
به میزان کافى نمک و فلفل
روش تهیه املت
مـرغ را خـوب هـم زده و بـا نمک و فلفل مخلوط کنید . جعفرى را خوب ریز کرده و با
مخلوط قـبـلى مـخـلوط کـنـیـد . در ماهى تابه هاى روغن را داغ کرده ، مخلوط را در
آن ریخته و روى حـرارت ملایم قرار دهید تا همه جاى املت خوب پخته شود . بعد از سرخ
شدن یک طرف ، املت را برگردانده ،
و طرف دیگر را سرخ نمایید و بعد میل کنید.
