---

---

تاریخچه عطر درمانی

پیشینه استفاده از روغن‌های معطر گیاهی طولانی و برجسته است. مصریان باستان احتمالاً بیش‌ترین کوشش را هزاران سال پیش برای پرورش عطر درمانی کرده‌اند (حدود زمانی که چینیان باستان در حال پرورش طب سوزنی بودند، ولی آنان این روش را عطر درمانی نمی‌نامیدند). وقتی گور فرعون مشهور مصر باستان، توتن خامون، را در سال 1922 گشودند چند ظرف عطر یافتند، گواه این که ثروتمندان مصر باستان از کندر و مر معطر استفاده می‌کرده‌اند.

دو گروه در مصر باستان از روغن‌های معطر گیاهی و برخی عطرهای معدنی استفاده فراوان می‌کرده‌اند. یکی گروه ثروتمندان بود که استفاده آرایشی و تشریفاتی از آنها می‌کردند و دیگری گروه حکیمان درباری و روحانیون معابد مقدس بودند که برای درمان دردها و زخم‌ها و بیماری‌ها آنها را تجویز می‌کردند، و چنین بود که استخراج و داد و ستد مواد معطر تجارتی و صنعتی عظیم در مصرباستان بود.

وضع شبیه این در فرهنگ همسایه شرقی مصر باستان یعنی فرهنگ سومری، و خیلی دورتر از آن در امپراتوری چین نیز وجود داشت. فینیقی ها که تجار بین‌المللی دوران باستان بودند نقش اصلی را در داد و ستد مواد معطر در کشورهای حاشیه دریای مدیترانه و بین‌النحرین اجرا می‌کردند. یونانیان باستان از روغن‌های معطر گیاهی برای درمان زخم‌ها و بیماری‌ها و کاهش دردها و ورم‌ها و نیز برای زیبایی پوست استفاده می‌کردند. نظام پزشکی روم باستان استفاده‌های گوناگون از آنها می کرد. به طور کلی می‌توان گفت که حکیمان دوران باستان از آثار درمانی روغن‌های معطر گیاهی خیلی خوب آگاه بودند. استفاده از داروهای گیاهی، که روغن‌های معطر بخشی از آن بود، روش اصلی درمان بیماری‌ها تا زمان پیدایش پزشکی نوین اروپایی در نیمه قرن نوزدهم بود. یک کتاب داروهای گیاهی که در سال 17222 در لندن چاپ شده است، 13 روغن معطر گیاهی را به عنوان داروهای اساسی نام می‌برد.

اما از نیمه دوم قرن نوزدهم که رشته شیمی، حرفه‌ای علمی شد و داروهای شیمیایی مصنوعی قوی و تند اثر در عرصه حرفه پزشکی نوین فراوان شدند، به داروهای گیاهی بی‌اعتنایی شد و روغن‌های معطر نیز جایگاه خود را در حرفه پزشکی از دست دادند تا آنجا که در اروپای ابتدای قرن بیستم، روغن‌های معطر گیاهی به کلی از قفسه‌های داروخانه‌ها ناپدید شدند، و کل موضوع دارو و درمان گیاهی، در نظر پزشکان مسئله‌ای تاریخی و کهنه و کم ارزش گردید. این وضعیت روغن‌های معطر در اوایل قرن بیستم در اروپا بود (توجه کنید که مقصود جوامع شهری اروپاست. روستاهای اروپایی به ویژه در اروپای شرقی و روسیه تزاری سنت استفاده از روغن‌های معطر گیاهی برای درمان بیماری‌ها و تسکین دردها و کاهش ورم‌ها را هیچ‌گاه کنار نگذاشتند و امروزه نیز همچنان از آنها استفاده می‌کنند).

آن‌گاه که یک فرانسوی به نام گاته فوز در حال کار در آزمایشگاه خود، دستش را سوزاند، بی‌درنگ دست سوخته‌اش را درون یک ظرف روغن گیاه اسطوخودوس که اتفاقی در کنارش بود فرو کرد و اندکی بعد از بهبودی سریع سوختگی دستش شگفت زده شد. این شگفتی او را برانگیخت که درباره ی آثار روغن‌های معطر گیاهی، به طور عمیق و گسترده تحقیق کند و چند سال بعد در سال 1928 او حاصل بررسی‌ها و آزمایش‌های خود را به صورت کتابی جامع درباره روغن‌های معطر گیاهی در اروپا چاپ کرد. او نخستین کسی است که عنوان عطر درمانی را به کار برد.

پزشکی فرانسوی به نام دکتر گودیزار که در لوس‌آنجلس طبابت می‌کرد، در سال 1938 نتایج برجسته در درمان سرطان پوست و قانقاریا و انواع زخم‌ها با روغن‌های معطر گیاهی را گزارش داد. دکتر ولنه که او نیز فرانسوی بود در جنگ دوم جهانی روش عطر درمانی را برای درمان انواع زخم‌ها و رفع داغ‌های مولود آن‌ها فراوان به کار گرفت و کتاب او درباره خواص درمانی روغن‌های معطر گیاهی که در سال 1964 چاپ شد یکی دیگر از منابع اساسی دانش کنونی اروپا در این پهنه از پزشکی مکمل است.

فرد دیگری که نقشی مهم در باز پیدایی این رشته جالب و ارزشمند پزشکی مکمل در اروپا داشته، بیوشیمی دان مشهوری به نام مادام موری است. او از روغن‌های معطر گیاهی در تولید انواع مواد آرایشی و جوان سازی زنان ثروتمند اروپایی استفاده می‌کرد.