خواص گیاهان دارویی-حرف الف
WWW.021DR.COM
«الف »
آب
آب های ناپسند عبارتند از :آبهای راکد ،
آبهای مرداب ها ، آبهای بد مزه و بدبو،آب های تیره ، پرمایه و سنگین وزن ،
آب هایی که زود سنگ می شوند ، آب هایی که پرده ای بر آن نمودار است و
چیزهایی بیگانه را بر آن می بینند .
گزند آب های بوره ای بوسیله ی :شیر
، آب انگور ، کهنه ، نشاسته ، و آب انگور کهنه رقیق ریحانی و همانند آن
،سنجد خام ،خیار نارسیده ، سبزیهای لطافت بخش و ادراری دفع می شود .
چاره
آب پرمایه و تیره رنگ با لطافت بخش هایی چون :سیر، پیاز، گندنا است و اگر
بعد از آن آب انگور کهنه بنوشند یا با آن مخلوط کنند آسیب رسان نیست .
گاهی
که آب را آب زبر گویند منظور از آن آب غلیظ پر مایه یا آب بسیار زداینده
است و گاهی هم آبی را که در هنگام شستشو بسیار پاک کننده است زبر می خوانند
.آب تلخ را می توان به وسیله ی شیرینی ها اصلاح نمود .
برای دفع آب
شور ، خرنوب شامی ، دانه آس ، زالزالک ، گل آزاد و قاوت بکار می رود
.عموماً آب بدخیم را می توان بوسیله ی سرکه اصلاح کرد.
مزاج :آب دریا تند و تیز است . آب بوره ای گرم و خشک است . آب مسی و آهنی برای درون خوبند .
خاصیت
:آب سرد برای کسانی که بنه آمده ها دارند زیان آور است . لیکن برای کسانی
که جسم متخلخل دارند و برای بند آمدن هر نوع سیلان و نزیف موادی که سبب
بیماری می شوند خوب است .
آرایش :آب دریا داروی ترک های ناشی از سرما
است بشرطی که چرکین نشده باشند .شپش کش است ،خون بند آمده در زیر پوست را
تحلیل می دهد. آبهای گوگردی در علاج بهک و برص مفیدند .
ورم و جوش :آبهای گوگردی در فرو نشاندن ورم مفاصل و نرم کردن سخت شده ها و برکندن زگیل های آویز کاری هستند .
زخم و قرحه :آب صاف و زلال با قرحه سازگار نیست ورطوبت می افزاید. نباید آن را به قرحه نزدیک کرد .
آب دریا برای خارش ،گری و قوباء مفید است . شستشوی تن با آب گوگردی در علاج قوباء، گری و جوش های سعفه مفید است .
مفاصل
:آب دریا و هرآبی که هم مزاج اوست اگر تن را در آن شستشو دهند در
بیماریهای عصب مانند لرزش ، فلج ، تخدیر شدن و غیره مفید است .
آب گوگردی نیز همچون آب دریا و درتسکین درد مفاصل ، درد سر و عصب مفید است .
سر:آب
نیمه گرم برای صرع داران خوب است و از آب گرم زیان می بینند. بخار دریا
سردرد سرد را از بین می برد .آب مسی برای دهان و گوش سودمند است
چشم :آب کویری برای چشم بد است .
اندام های تنفسی :آب بسیار سرد به نفع سینه نیست .آب نیمه گرم در علاج ورم های گلو ،زبان کوچک و سینه مفید است .
آب دریا را بر پستان بپاشند از آماس آن می کاهد .آب بوره ای شاید برای شش خوب باشد .آب زاج بلوری در خون برآوردن مفید است .
اندامهای
غذا :آب آهنی با طحال و معده سازگار است و آب مسی تقریباً چنین است .آب
بسیار سرد مخصوصاً برای بیمارانی که بندآمدنی ها دارند ضرر دارد .
آب دریا و همانندش با معده ناجور است .بخار آب دریا در علاج استسقا مفید است .آب بوره ای شاید برای معده مرطوب خوب باشد .
آب
زاج بلوری بازدارنده استفراغ است و در این باره اثر خوب دارد .آبی که از
گل سیاه بر می آید گیرنده و از این روی در منع استفراغ مؤثر است .
آب های گوگردی در علاج ورم ،درد کبد و طحال اثر دارند .
اندام
های دفعی :آب دریا را در حقنه بکار ببندند درد و پیچ روده تسکین می یابد
.آب دریا را بخورند اسهال می دهد ، اما گزیدگی دارد و بهتر است بدنبال
نوشیدنش سوپ مرغ بخورند .
آب های زاج بلوری ضد سقط بچه و ریزش حیض است .
آب های گوگردی برای دفع درد زهدان سودمندند .آب بسیار سرد برای غریزه جنسی خوب نیست .شکم را بند می آورد .
آب شور اول اسهال می دهد و بعد بوسیله ی خشکی که در اوست شکم را بند می آورد .
آب های معدنی عموماً مانع ریزش بول و حیض و بچه آوردن هستند .
اکثر آب های معدنی شکم را اسهال می دهند و خشکی می آورند .مثلاً آب زاج بلوری بند آورنده شکم است و گاهی قولنج می آورد .
آب های آهنی و مسی برای گرده بسیار خوب و در علاج قولنج مفیدند .
آب های تیره سنگ کلیه و مثانه پدید می آورند .آبی که آهن تفته را در آن بگذارند داروی خون برآوردن است .
تب ها:آب های گوگردی و گل آلود و آب راکد مردآب ها سبب تب می شوند. آب غلیظ تب سه در میان می آورد .
زهرها :مارگزیده در آب دریا بنشیند سود می بیند و این علاج پادزهر سایر گزنده های کشنده است .
WWW.021DR.COM
آبنوس
چوبی
است مشهور که آن را از زنج یا به قول دیسقوریدوس از حبشه می آورند سیاه
خالص است و طبقاتی در آن نیست .هنگامی که می برند بشکل شاخ خمیده یا به
قولی به شاخ مخروط می ماند ،به زحمت می شکند و شکسته اش زبان را می گزد
.بهترینش آن است که با وجود سیاهی و همواری ، خطوطی در آن مشاهده نمی شود
،در ساییدن به شاخ خراطی شده شبیه ، پر مایه و محکم است .
در چشیدن گزش دارد .
مزاج :گرم و خشک است . گروهی برآنند که با وجود حرارتی که دارد حرارت خون را خاموش می نماید .
خواص
درمانی :تم و سپیدی چشم را از بین می برد .از ساییده آن شیاف می سازند
،اگر برفسان سایند و گرد آن را در چشم بکشند بسیار سودمند است .
خاک اره آبنوس را بر طبقی می سوزانند و می شویند زخم مزمن چشم را بر طرف می سازد .علاج رمد خشک ،گری چشم و آبریزی دائم چشم است .
اندام های دفعی :به گفته خوزیان سنگ کلیه را خرد می کند و باد شکم را علاج است .
آب دهان
آب دهان گرسنه و ناشتا و به ویژه اگر از مزاجی گرم باشد بسیار باکنش و فعال است .
زخم و قرحه :داروی اگزمای خشک است .
چشم :علاج نقطه سرخ و سفیدی چشم است .
زهر :حشرات موذی ،مار و کژدم را می کشد .
آهن
سه نوع آهن هست شاپورگان ،برماهن و فولاد .
خاصیت :زنگ آهن گیرنده است و خورنده .چرک آهن از چرک هر آلیاژی خشکاننده تر می باشد .
ورم و جوش :زنگ آهن با آب انگور کهنه را بر جمره و سایر جوش ها بمالند مفید است .
مفاصل :زنگ آهن با آب انگور کهنه را بر نقرس بمالند مفید است .
سر :آهن را در سرکه بسیار تند بجوشانند آن سرکه در مداوای ریم و چرک همیشگی گوش بسیار مفید است .
چشم :زنگ آهن در مداوای زبر شدن پلک و ناخنه مفید است .
اندام
های غذا :آهن سرخ شده را در آب فرو کنند و آن آب را با آب انگور کهنه
مخلوط نمایند در علاج آماس طحال ، سستی و ناتوانی معده بسیار سودمند است .
سونش آهن مواد آبکی را اسهال می دهد لیکن در این باره سونش مس از آن مؤثرتر است .زنگ آهن گیرنده است (قبض ).
اگر
آن را بردارند خونریزی زهدان را بند می آورد .زنگ آهن بواسیر را خشک می
کند .آهن سرخ شده را در آب انگور کهنه فرو کنند آن آب انگور اسهال مزمن را
بند می آورد ،سستی مقعد و خونریزی زنانه را علاج می کند و شهوت انگیز هم
هست .
آویشم(به زبان عامیانه آویشن)
گیاهی است که بیشتر مردم آن را می شناسند .
مزاج :گرم و خشک است .
خاصیت :گدازنده و قطع کننده است .
آرایش :زگیل ها را از بین می برد .
ورم و جوش :ضمادش با سرکه داروی ورم های بلغمی است .
مفاصل
:خوردن آن در علاج ناتوانی پی ها خوب است .ضمادش با قاوت و آب انگور کهنه
علاج عرق النساء می باشد .نوشیدنش درد انتهای دنده ها را از بین می برد .
چشم :اگر آویشم را با غذا همراه کنند قوت چشم را نگه می دارد و کم سویی را از بین می برد .
سینه :سینه وشش را می پالاید و علاج خون بر آوردن است .
آب پزآن مسکن درد انتهای دنده هاست بشرطی که با عسل باشد و بلیسند . از قوت خشکنده ای که دارد خون برآوردن را باز می دارد .
اندام های غذا :در هضم کمک است .شربت آن سوء هاضمه را از بین می برد .کسانی که بسیار کم اشتها هستند به اشتها می آیند .
اندام های دفعی :بول و حیض را راه می اندازد .کرم را بیرون می راند
WWW.021DR.COM
آس
مزه تلخ آمیخته با گسی و شیرینی دارد و گسی آن سبب سردی آن شده است .
برساقه آن برجستگی هایی است که به اندازه ی کف دست و همرنگ ساقه است.این برجستگی ها از بخش دیگر آس قوی تر است .
گسی آن در هنگام مکیدن آنقدر محسوس است که زبان را نیشگون می گیرد . این برجستگی ها دارای گوهر خاکی و کمی گوهر لطیف است .
بهترین نوع آن به منظور استفاده درمانی گونه ای است که رنگش به سیاهی می زند ،به ویژه «آس خسروانی »که در کوهساران می روید .
بهترین نوع گل آن از نظر طبی گلهای سپید رنگ است .
افشره ی برگ و میوه آس بهترین ماده درمانی است . چنانچه افشره اش کهنه شود ناتوان می گردد و کفک بر آن می نشیند .
مزاج :دارای گرمی لطیف و سردی بر آن غالب و گیرندگی آن بیشتر از سردی است .
خاصیت
درمانی :اسهال ، عرق و هر نوع خونریزی و هر نوع سیلانی را بسوی اندام ها
بند می آورد . اگر تن را در گرمابه با آس مالش دهند تن را توان می بخشد و
رطوبت های زیاد پوست را بر می کند .
پخته آن استخوان شکسته را به هم جوش می دهد .
سوخته آن را می توان به جای توتیا در خوشبو کردن بدن بکار برد .
مرهم ،ضماد ، شربت و رب میوه آس برای جلوگیری از نوع خونریزی ( نزیف )مفید است .
گیرندگی آس قوی تر از سردی بخشی آن است .
ارزش غذایی آن اندک است .
در بین شربت های دارویی جهت بند آوردن شکم ،درد شش و سرفه ، شربتی چون آس وجود ندارد .
آرایش
:روغن ،افشره ، پخته شده آس و به ویژه دانه آس ریشه موها را تقویت می کند
،از ریزش باز می دارد و سبب بلندی و سیاهی مو می گردد .
دانه آس را اگر
در کره بپزند بازدارنده عرق است و خراش ناشی از عرق را اصلاح می کند .برگ
خشکیده آس بوی بد زیر بغل و پیچ و خم های بدن را از بین می برد .
خاکستر آس کار توتیا را می کند و لکه و کک و مک را می زداید .
ورم
و جوش :ورم های گرم و باد سرخ و مورچه و جوش و زخمها و هر نوع زخمی که بر
کف دست آید و انواع سوختگی با آتش چاره شان آس مخلوط با روغن زیتون است .
مفاصل :اگر میوه آس را در آب انگور کهنه بپزند و ضماد کنند سستی مفاصل را از بین می برد .
اندام
های سر :خون دماغ را بند می آورد . سبوسه را می زداید و زخمهای سر را می
خشکاند . اگر آب آس را در گوشی که قرحه دارد یا چرکین است بچکانند خوب می
شود . شربت آس سستی لثه را از بین می برد .
اندام های چشم :علاج درد و برآمدگی چشم است .
اندام
های تنفسی و سینه:قلب را توان می بخشد و خفقان را از بین می برد.میوه آن
بوسیله ی شربتی که دارد علاج سرفه است و اسهال را باز می دارد. میوه و رب
میوه اش در خونریزی ها مفید است .
اندام های تغذیه :مانع سوزش در مجرای بول و سوزش مثانه است .
افشره میوه آن بول را ریزش می دهد و در جلوگیری از ریزش زیاد خون حیض مفید است .
آب آس شکم را بند می آورد .
آغشته کردن تن با آب آس مانع اسهال مراری و سودایی می شود .
اگر میوه اش پخته شود رطوبت های زهدان را از جریان باز می دارد .
ضماد آن برای علاج بواسیر و آماس بیضه ها مفید است .
آس پخته شده از بیرون آمدن مقعد و زهدان جلوگیری می کند .
زهرها :آس و میوه آن را اگر با آب انگور کهنه بنوشند برای علاج نیش کژدم و رتیل مفید است .
آزاد درخت
این
درخت معروف است و ثمری دارد که به (نبق )شبیه است .در ری آن را درخت هلیله
و کنار نامند و در طبرستان آن را بطاحک خوانند . درختی است بزرگ و تنومند .
مزاج :گرم و خشک .
خواص درمانی :شکوفه آن باز کننده انسدادها است .
آرایش :آب برگ و به ویژه برگ آن که مخلوط با آب انگور کهنه باشد شپش کش است و مو را بلند می کند .
اندام های سر :شکوفه اش انسداد مغز را باز می کند .
اندام های تنفسی :ثمر آن برای سینه بسیار زیان آور و کشنده است .
اندام های غذا :ثمر آن برای معده بد است و معده را زحمت می دهد .
تب ها :گویند اگر الیاف آن را با شاه تره و هلیله بپزند و بخورند تب های بلغمی را بکلی بهبود می بخشد .
زهرها :اشفره شاخه های نازک آن که با عسل مخلوط بشود پادزهر هر سمی است .میوه اش شاید سم کشنده بشود .
برای بلند شدن موی سر می توان به جای برگ آزاد درخت ،برگ شاهدانه و آس و سدر بکار برد .
آنک
منظور از این نام تنها سرب سیاه است .سرب سیاه گوهر آبی بسیار دارد که از سرما بند آمده است .
مزاج :سرد و تر است .
دمل
و جوش :آنک را با بعضی از روغنها در میان دو سنگ مخصوص سائیدن دارو می
سایند چرک و سیاهی که از آن بدست می آید در مداوای دمل های گرم مفید است آن
را سرد می گرداند .
علاج زخمهای پلید است که قرحه های سرطانی را هم شامل می شود .
برگه سرب را بر خنازیر ،غده و قرحه مفاصل بگذارند و ببندند بسیار خوب است .زیرا در گدازندگی بسیار فعال است .
زخم و قرحه :سائیده آن بطریقه نامبرده و کوبیده سرب به ویژه شسته آن در علاجزخمهای چرکی پلید ،سرطانی و مفاصل سودمند است .
مفاصل :سائیده و کوبیده سرب قرحه مفاصل را چاره می کند و اگر بر غده مفاصل ، و مفاصل پیچیده بگذارند و ببندند بهبودی بخش است .
چشم :سوخته سرب و به ویژه شستشو داده آن رمد خشک و قرحه های چشم را معالجه می کند .
اندام های تنفسی و سینه :سوخته ،سائیده و کوبیده سرب در مداوای قرحه های سینه سودمند است .
اندام
های دفعی :سائیده نامبرده و کوبیده آن علاج بواسیر است . بر کمر بستن برگ
های آن خواب های پریشان را بر طرف می کند ،شهوت جماع را فرو می نشاند و در
علاج زخمهای قرحه های ذکر و بیضه ها سودمند می باشد .
آمله
گرمای خون را فرو می نشاند .ریشه موها را قوی می گرداند و مو را به رنگ سیاه در می آورد .
مفاصل :برای پی ها و مفاصل مفید است .
چشم :دید را تقویت می کند .
نفس و سینه :قلب را قوت و صفا می دهد و مایه افزایش هوش و ذکاوت می شود .
اندام های غذا :معده را تقویت و دباغی می نماید .قی را باز می دارد ، تشنگی را فرو می نشاند و اشتهاانگیز است .
اندام های دفعی :معده را نیرو می بخشد و شهوت انگیز است . برخی برآنند که بندآورنده ی شکم است .
مربای آن ملین است، هیچ زحمت نمی دهد و در علاج بواسیر مفید است .
WWW.021DR.COM
آذریون
مزاج :گرم و خشک کوبیده اش با سرکه علاج کم مویی است .
خاکسترش با سرکه در عرق النساء مفید است .
دیسقوریدوس گوید :«اگر زن به آذریون دست بزند یا آن را استعمال کند فوراً سقط جنین می کند » .
پادزهر همه سم ها است و به ویژه نیش های مسموم کننده .
آلو
نیاز به معرفی ندارد .آلوی بستی از آلوی سیاه قوی تر و آلوی زرد از سرخ رنگ آن مؤثرتر است .
آلوی سفید مات (غیر براق )سنگین و کمتر اسهالی است .
مزاج :سرد و تر است .
خواص درمانی : صمغ آن لطافت بخش ، قطع کننده و چسبناک می باشد .
زخم
و قرحه :انگم آن قرحه را جوش می دهد . مخلوط آلو با سرکه اگزما را از بین
می برد و به ویژه اگر عسل یا شکر داشته باشد برای کودکان مفید است .
اندام های سر :در دهان گردانیدن برگ آلو از نزله های لوزتین و زبان کوچک جلوگیری می نماید .
چشم :انگم آلو را در چشم بکشند دید را قوی می کند .
اندام
های تنفسی و سینه :آلوی ترش و شیرین التهاب قلب را تسکین می دهد. اندام
های غذا :ترش و شیرینش در بر کندن صفرا از همه مؤثرتر است. آلوی شیرین معده
را تر و سرد می کند ،سستی می دهد و عموماً با معده ناسازگار است .
آلوی شیرین در بیرون راندن صفرا از سایر آلوها مؤثرتر است .
در اسهال ،آلوی تر از آلوی خشک کاری تر است و این خاصیت از لزج بودن آن ناشی می شود .
ابر مرده (اسفنج )
جرمی
است دریایی ،در سستی و تخلخل به نمد می ماند .گویند جانوری است که در جایی
که بدان چسبیده حرکت می کند ولی از جای خود دور نمی شود .
تر و تازه اش که نیروی مزاجی بحر با اوست قوی تر و خشکاننده تر از کهنه آن است .
سنگ شده آن هم همین مزاج را دارد ولی کمتر گرم است .
خاصیت
درمانی :بسیار خشکاننده است .اگر آن را به ویژه تازه اش را بسوزانند و
خاکستر آن را با روغن زیتون مخلوط کنند و بر جای بریده یا دریده بگذارند از
خونریزی جلوگیری می کند و اگر تنها اسفنج را با آتش بسوزانند و بر زخم
بگذارند چون گوهرش بازدارنده خون است و از سویی با گرمی که از آتش دارد داغ
می گذارد از خونریزی جلوگیری می کند و همچنین آن را فتیله کنند و به دهانه
رگهای بهم آمده فرو کنند رگها را باز می کند ، لطافت بخش است و جلا دهنده
(زداینده ).
دمل و جوش :ورم های بلغمی را خشک می کند .
زخم و قرحه :اسفنج را در سرکه خیس نمایند و بر زخم بگذارند زخم را خوب می کند .
اسفنج
را با عسل بجوشانند زخمهای عمیق را درمان می کند و اگر اسفنج را خشک یا با
آب انگورکهنه خیس کنند و بر زخم بگذارند سودمند است. رطوبت های کهنه را می
خشکاند و جای زخم را پاک می کند .
اندام های تنفسی و سینه :سوخته اسفنج همراه روغن زیتون در معالجه خون برآوردن مفید است .
سنگی که در اسفنج است سنگ مثانه را خرد می کند .
ابرق
دارویی است از ایران و در تقویت عقل و هوش مفید است .
WWW.021DR.COM
ابریشم
همان حریراست و از چیزهایی است که قلب را شاد می کند .
ابریشم خام تا پیله است بهتر از ابریشم سوخته است و گاهی پخته شده آن را که رنگ نکرده باشند بکار می برند .
خاصیت درمانی :لطافت می دهد ، رطوبت را می مکد و شادی آور است .
اندام
های غذا :بعلت تلخی و خاصیت دباغی که در ابریشم هست ماده دباغی دادن موجود
است و از آنجا که لطیف و خشک کننده و بی سوزش است و خشکی معتدل دارد برای
بر طرف کردن تصلبات ریوی بسیار سودمند است و هر نوع از ابریشم در این زمینه
بکار می آید .
چشم :ابریشم را اگر سرمه کنند برای چشم مفید است . اشک ریزی را باز می دارد ، زخمها را خشک می گرداند و با چشم سازگار است .
ابریشم چاقی آور است و از اعتدال مزاجی که دارد خشک و معتدل می نماید .
ابریشم تقویت روح می کند و در هضم غذا کمک می نماید .
اردک
نوعی مرغ است .
مزاج :اردک از همه ماکیانها گرم مزاج تر است . سرمازده را گرم می کند و گرماخورده را به تب گرفتار می نماید .
خاصیت
:پیه اردک از پیه سایر پرندگان بهتر و برای تسکین درد و احساس سوزش در
ژرفاهای بدن مفید است .گوشت اردک بادزا و چینه اش بسیار مغذ است .
آرایش :گوشتش فربهی می آورد و پیه اش رنگ و رو را صفا می دهد .
اندام های تنفسی :صدا را صاف می کند .
اندام
های غذا :گوشت اردک در معده زیاد می ماند و سبب سنگین شدن معده می شود
.گوشت غاز از آن سنگین تر است . بهترین و سبک ترین گوشت اردک بر معده بال
اردک است .گوشت مرغان شناور اگر هضم شود از گوشت سایر پرندگان مغذی تر است .
اندام های دفعی :شهوت انگیز است و آب پشت را فزونی می دهد .
ارمال
چوبی است خوشبو و رنگش به رنگ قرفه است .
آرایش :دهان را خوشبو می کند .
دمل و جوش :ضمادش در علاج ورم های گرم مفید است .
زخم
و قرحه :از زیاد شدن زخم مانع و چرک را از بین می برد ،می خشکاند زیرا
خشکاننده ای است که نمی گزد و نمی گذارد اندام ها متعفن شوند.
اندام های سر:مغز را توان می بخشد ،لثه را محکم می کند و ضد بیماری های دهان است .
چشم :خوردن آن در علاج رمد مؤثر است .
نفس کش و سینه :قلب و شاید درون را تقویت می نماید .
عموماً شکم را قبوضیت می دهد .
ارتدبرید
ارتدبرید دارویی است به پیاز دو نیمه شده شبیه که درعلاج بواسیرمفیداست .
اردقباقی
درختی است شبیه کبر (خرنوب شامی ).میوه اش داخل غلاف است . بویش بسیار تند است و می کشد .
مزاج :تأثیر آن از تاج ریزی و کاکنه قوی تر است .
دمل و جوش :ورم های درونی را معالجه می نماید و اگر بر ورم های گرم خارجی بمالند ورم را در هر حالتی باشد از بین می برد .
زهرها :برجای نیش زنبور بمالند فوراً تسکین می یابد .
استرک
گویند
استرک شاداب خود بخود شیره می تراود و گاهی بوسیله ی پختن صحفش را می
گیرند .آنچه خود به خود زرد رنگ است و هرگاه کهنه شد به رنگ طلایی می زند و
این نوع ارزش زیاد دارد .
خاصیت :گیرنده و خشکاننده
سر:بعضی گفته اند گرم و خشک است و رطوبتهای مغز را می کشد و مغز را می پالاید .
اندام های غذا :پیه خشک رطوبت معده را بر می چیند .استرک خشک شکم را بند آورد .
WWW.021DR.COM
استبرک
درختی است از یمن و عربستان و یکی از شیره داران است .گویند نوعی از این درخت سایه اش سم است کسی زیر سایه اش بنشیند می میرد .
مزاج :گرم و خشک .
خاصیت :قبضی است ملایم .
آرایش :برپوست بمالند در علاج بیماری های ویروسی پوستی (سعفه )و قوبا مفید است .
سر:بر سر بمالند خارش (حرارت )را از بین می برد .با عسل مخلوط کنند و به دهان بچه بمالند زخم های دهان را شفا می دهد .
اندام های راننده :اسهال می آورد و روده را ناتوان می کند .
زهرها
:نوعی استبرک هست اگر در سایه اش بنشینند زیان می بینند و شاید بمیرند
بهتر آن است که از آن دوری کنند . شیره آن سمی است و شش و کبد را تکه تکه
می کند و در مدت دو روز می کشد .
اسفند
نیاز به معرفی ندارد .
خاصیت :تقطیع می کند و نرمش می دهد .
مفاصل :محلول آن را برمفاصل بمالند درد مفاصل را از بین می برد .
چشم
:دیسقوریدوس گوید :سائیده آن را با عسل و آب انگور کهنه و زهره کبک یا
زهره مرغ خانگی و آب رازیانه مخلوط کنند کم سوئی را ازبین می برد.
اندام های غذا :دل بهم خوردن به دنبال دارد .
اندام های دفعی :بخورند یا محلولش را بمالند ادرار بول و حیض می کند و در علاج قولنج مفید است .
استوقدوس
گیاهی
است دارای پرزهای باریک و سرخ رنگ که به پرزخوشه جو شبیه است.برگهایش از
برگ جو درازتر است و چوبهایش خاکی رنگ و همچون افتیمون بی گل است .مزه اش
تند است و به تلخی می زند .
خاصیت درمانی :بوسیله ی تلخی که در آن وجود دارد گدازنده و لطافت بخش است .
خوردن آن بندآمدگی ها را باز می کند ، می زداید و اندکی قبوضیت دارد که بدن و درون را توان می دهد و از عفونت جلوگیری می نماید .
مفاصل :آب پز آن دردهای پی و دنده ها را تسکین می دهد .
شربت
آن در مداوای بیماری های سرد عصب بهترین دارو است . پس لازم است کسانی که
ضعف اعصاب دارند یا از سرما به بیماری عصب دچارند این دارو را ادامه دهند .
سر :درعلاج مالیخولیا و صرع سودمند است .
اندام های غذا :این دارو تشنگی آور است .
اندام های دفعی :مجاری بول را استحکام می بخشد .بلغم و سودا را بیرون می راند .
اسفناج
نیازبه معرفی ندارد .
مزاج :سرد و تر است .
خاصیت درمانی :ملین است و ارزش غذایی آن از سلمه بیشتر است .
دراسفناج
قوتی است زداینده ، شوینده و صفرا را بر می کند .شاید برگ آن معده را خوش
نیاید ، پس بهتر آن است که تصفیه شود و آنگاره بخورند .
اندام های تنفسی و سینه :خوردن و اندودن اسفناج برای سینه و ریه گرم و سودمند می باشد .
مفاصل :علاج دردهای خونین پشت است .
اندام های دفعی :ملین شکم است .
اسفرزه
اسفرزه دو نوع است :زمستانی و تابستانی
مزاج :سرد و تر است .
خاصیت :خرد شده آن را در روغن گل بجوشانند قابض است .با سرکه ضماد کنند سردرد را به کلی از بین می برد .
دمل
و جوش :با سرکه بهم بزنند در مداوای ورم های گرم ، مورچه ، جمره ، باد سرخ
، و به ویژه دملهای بناگوش و دمل های بلغمی بسیار مؤثر است .
مفاصل :ضمادش با سرکه و روغن گل پیچش و ترنجیدگی عصب ، نقرس و درد گرم مفاصل را درمان می کند .
سر :ضمادش را بر سر بگذارند سر درد گرم علاج می شود .
سینه :سینه را تماماً نرم می کند .
اندام های غذا :لعاب اسفرزه با روغن گل ، یا باروغن بادام تشنگی صفرایی شدید را تسکین می دهد .
اندام
های دفعی :اگر اسفرزه را با روغن گل مخلوط کنند اسهال را بند می آورد و از
خراش جلوگیری می کند ، به ویژه برای کودکان بسیار مفید است . اگر با روغن
بنفشه باشد شکم را روان می کند .
تب ها :خوردن آن شدت تب های گرم را تسکین می دهد .
WWW.021DR.COM
اشنان
چندین نوع است .نوعی که سفید است و آن را چلغوز گنجشک گویند از همه لطیف تر است و نوع دیگر آن به رنگ سبز است .
خواص درمانی :جلا می دهد ، تنقیه می نماید و بازکننده است .
اندام های دفعی :بند آمدگی بول را درمان می کند .
زهرها :سم قاتل است.و دود اشنان سبز حشرات را می گریزاند .
اشه
صمغ
گیاه طرثوث است و برخی آن را چسبنده طلایی می نامند ، چه کاغذ و دفتر را
با رنگ طلایی آن رنگ آمیزی و زینت می دهند .در باز کردن ، تأثیرش بحدی است
که می تواند خون از دهانه رگها روان سازد .نیروی نرم کنندگی و خشک کنندگی
هم دارد .
دمل و جوش :محلول و ضماداشه که همراه سرکه و بوره سرخ باشد در مداوای خنازیر، سخت شدگی ها و ترکیدگی مفید است .
زخم و قرحه :گوشت فاسد را می خورد ،گوشت سالم می رویاند و در علاج زخم های پلید سودمند است .
مفاصل :اشه آمیخته با عسل یا با افشره جو مسکن درد بیماری اعصاب(سیاتیک) ،پهلو درد و درد مفاصل است .
اگر با عسل و زفت باشد و ضماد کنند سختی مفاصل را از بین می برد .اگر با سرکه و بوره وروغن حنا مخلوط کنند خستگی را بر طرف می کند .
چشم :زبری و گری پلکها را نرمش و سپیدی و جلا می دهد .در مورد رطوبت های چشم سودمند است .
نفس کش و سینه :درمعالجه «ربو »تنگی نفس و تند نفسی مفید است و باید با عسل بلیسند یا با افشره جو بخورند .
قرحه حجاب را تنقیه می نماید ،ازخفگی ، بلغم و زهره سیاه رهایی می بخشد .
اندام های دفعی :در ادرار چندان مؤثر است که با بول خون می آید ، مسهل است .ضد کرم کدو است .حیض را روان می گرداند .
بیضه ها را که به سختی دچار شوند با اشه و سرکه بمالند نرمش طبیعی را بدست می آورند .
زهرها :اگر اشه را با مشک زمین و روغن زیتون مخلوط کنند قاتل حشرات است .
اصطرک ،قره بخور
همان
میعه است و شیره آن را عسل لبنی و قره بخور می گویند که این شیره عبارتست
از قطره هایی که از درختی مانند درخت به تراوش می کند .
بهترین نوع از میعه سایل آن است که بدون وسیله روان وسایل است و تراکمش چون عسل بی موم ،خوشبوی و رنگش به زردی مایل است .
اگر سیاه رنگ یا خاکستری رنگ باشد نوع خوب نیست .
مزاج :گرم و خشک
خاصیت
:رساننده ، بسیار نرم کننده ، گرمی بخش و تحلیل برنده است . دودش همانند
دود کندر است و نوعی تخدیر هم دارد .درشام روغن از آن می گیرند که ملینی
قوی است .
ورم و جوش :سختی های گوشت را نرم می کند .
زخم و قرحه :برگری تر و خشک مالیده شود داروی بسیار خوبی است .
مفاصل :اندام های را توان می بخشد ،خوردنی یا مالیدنی باشد ترنجیدن مفاصل را خوب می کند .یکی از داروهای رفع خستگی است .
سر:بخار تر و خشک آن نزله ها را قطع می کند وبهترین علاج زکام است .
درمیعه و به ویژه در روغنش نیروی بیهوش کننده (خواب گران )است .
سینه :در سرفه همیشگی و بلغم و گلو درد مفید است .صداگرفتگی را از بین می برد و گلو را بسیار نرم می کند .
اندام های غذا :به هضم غذا کمک می کند .
اندام های دفعی :ملین شکم است .خوردن شود یا بردارند بول و حیض را راه می اندازد و سختی زهدان را نرم می نماید .
میعه خشک و قبض است .
اطراطیقوس
دارویی است که حالبی نام گرفته است .
مزاج :کمترین سردی ندارد و هیچ قابض نیست .
خاصیت درمانی :تحلیل برنده و سرد کننده است .
دمل و جوش :ضماد و مرهم آن ورم رگهای پستان را فرو می نشاند .
اغلاگونی
چوبی است سخت و خالدار ،خوشبو و پوستی دارد پر نقش و نگار.
آرایش
:مکیدن و آب پز آن را در دهان گردانیدن ، دهان را خوشبو می کند. از
اغلاجون گرد می سازند و بر همه تن می پاشند ، تن را خوشبو می کند. گاهی آن
را به جای کندر می توان دود کرد .
اندام های غذا :خوردن یک مثقال از چوب اغلاجون معده لزج را به اعتدال می آورد .
مرهمش سودمند است .شیرش مستی آور و درد کبد و درد پهلو را درمان می کند .
زخمهای روده ها و درد شکم و روده را از بین می برد .
WWW.021DR.COM
افیون
شیره
خشخاش سیاه است .بو کردن افیون مصری خواب آور است . گاهی از کاهوی بیابانی
نیز افیون می گیرند و آنهم مخدر است لیکن مخدری است ضعیف .افیون را بر
آهنی سرخ شده در آتش بریان می کنند تا رنگش سرخ شود .افیون سنگین و تند بو و
ترد (زودشکن )که در آب زودتر حل شود یا گداخته شود ،از تابش خورشید نرم
شود و چون بر شعله بگذارند چراغ را تاریکی ندهد ،بهترین
نوع است .افیون زرد که آب را رنگ می کند و زبر و کم بو و رنگ آن روشن است افیونی است ناخالص و از خشخاش تیغی نشانی دارد .
گاهی
از کاهوی بیابانی بدل افیون می سازند که کمتر بو دارد و شاید افیون را با
صمغ عربی مخلوط کنند که افیون اصلی نیست و چنین افیونی بسیار روشن و درخشان
است .
مزاج :سرد و خشک
خواص درمانی :مخدر است . مالیدن و خوردن آن آرام بخش همه دردها است .مقدار خوراکی افیون اندازه یک دانه عدس درشت است .
دمل و جوش :بازدارنده دمل های گرم است .
زخم و قرحه :قرحه را می خشکاند .
مفاصل : اگر افیون مخلوط با زرده تخم مرغ برشته و به ویژه افیون مخلوط با شیر را بر جای نقرس بمالند مسکن درد است .
اندام
های سر:خوردن یا برداشتن آن با فتیله یا بدون فتیله خواب آور است .اگر
گداخته افیون مخلوط با روغن گل و مر و زعفران را در گوش دردمند بچکانند درد
بر طرف می شود ،اما پیشینیان آن را مداوای رمد بکار نمی بردند ومی گفتند
به چشم زیان می رساند .
اندام های تنفسی و سینه :سرفه سخت و شدید را تسکین می دهد .
اندام های غذا :اگر از گرما و رطوبت ، معده سست گردد افیون آن را دباغی می کند و جمع می آورد .
اندام های دفعی :بند آورنده اسهال است و از خراشیدگی و قرحه روده جلوگیری می کند .
افیوس
افیوس حدقی چیزی است که به کره چشم می ماند .
مزاج :بنا به گفته ی جالینوس سرد و خشک است .
خاصیت درمانی :اگر بر زهار کودک بمالند بر آمدن مو را به تأخیر می اندازد .
اندمان غذا :میوه آن در مداوای یرقان سودمند است .
افیمیدون
خاصیت درمانی :بشدت سردی می دهد و رطوبت آبی زیاد با خود دارد .
اندام های سینه :برجستگی پستان را حفظ می کند .
اندام های دفعی :گویند هر کس بخورد عقیم می شود .
افسنتین
گیاهی است که برگ آن شبیه برگ مرزه و دارای تلخی و گیرندگی و سوزش است .
حنین گوید :«افسنتین چندین گونه است :خراسانی ، مشرقی ، سوسی و طرسوسی ».
دانشمندان دیگر که قدیمی تر از حنین هستند گفته اند :افسنتین نبطی ( خودرو )معطر است .
افسنتین
عموماً دارای گوهر خاکی و لطیف است .با مزاج خاکی خود دارای گیرندگی ،با
گوهر لطیفش اسهال می دهد و باز کننده است .بهترین نوع افسنتین گونه سوسی و
طرسوسی است که به رنگ عنبر است .
مزاج :گرم و خشک و افشره اش گرم تر است .
خاصیت درمانی :افسنتین بازکننده و گیرنده است .
افسنتین
لباس را از بید و گزند حشرات نگاه می دارد و اگر با مرکب ترکیب شود رنگ
مرکب ثابت می ماند ،تغییر رنگ نمی دهد و کاغذ را از موش خوردگی محفوظ می
دارد .
آرایش :افسنتین رنگ و رو را زیبا می کند .برای موخوره و گری مفید است .لکه های بنفش زیر چشم را می زداید .
درزخم
و دمل و جوش :ضماد و شربت آن برای گرفتگی های عروقی درونی مفید است
.درمداوای گوش :بخار پخته شده آن درد گوش را تسکین می دهد و خوردن آن با
عسل از سکته جلوگیری می نماید .
اندام های چشم :هرنوع و به ویژه خودرو
آن اگر به صورت ضماد در آید و به زیر چشم ببندند برای معالجه هر نوع درد
کهنه و تیرگی چشم مفید است .
اندام های تنفسی : شربت آن کشیدگی زیر سراشیبی های دنده های رو به شکم را معالجه می کند .
اندام
های تغذیه :اگر پخته و افشره افسنتین را به مدت 10 روز بنوشند در باز
گردانیدن اشتها تأثیر به سزایی دارد . شربت افسنتین معده را تقویت می کند و
در بسیاری از حالت ها مفید است . اگر کسانی که یرقان دارند آن را به مدت
10 روز بخورند بسیار مفید است و در مداوای طحال مؤثر است و اگر آن را با
عدس یا برنج بپزند و بخورند کرم ها را از بین می برد . افسنتین مخلوط با
سنبل بادشکم و معده را چاره ساز است . اگر افسنتین را با روغن حنا مرهم
کنند و بر تهیگاه بمالند درد تهیگاه تسکین می یابد و اگر آن را با روغن گل
محمدی مرهم کنند و یا با گل محمدی مخلوط کنند درد معده را از بین می برد و
سفتی آن را بر طرف می نماید .
اندام های دفعی :دربیرون راندن بول و
روان کردن حیض بسیار مؤثراست .به ویژه اگر آن را با عسلاب بردارند .افسنتین
مسهل صفرا است ولی در بلغم و آنچه در روده ها ماندگار است مؤثر نیست .
علاوه بر آن شربت افسنتین در مداوای بواسیر و بریدگی- خراش و زخم مقعد نیز
مفید است .
اگر آن را آب پز کنند و یا آن را با برنج بپزند و با عسل
بخورند کرم را از بین می برد و شخص به اسهالی سبک دچار می شود . افسنتین با
عدس سوخته نیز همین کار را انجام می دهد .
تب ها :خود به خود در مداوای تب کهنه مفید است .
سموم
:با آب انگور کهنه پادزهر گزش نیش کژدم ، گزش راسو ، و سم شوکران است .اگر
با سرکه باشد پادزهر قارچ سمی است و پاشیدن آن پشه را از بین می برد .اگر
آن را با مرکب مخلوط کنند صفحات کتاب از موش خوردگی به دور می ماند .
WWW.021DR.COM
اقاقیا
صمغ درخت کرت (خرنوب مصری )است که می خشکانند و از آن قرص می سازند .
ترکیب
آن از گوهر خاکی و گوهر لطیف است و از این رو همراه با نوعی سوزندگی است
که با شستن بر طرف می شود و از آنجا که دارای تندی است در عمق فرو می رود و
سردی می دهد .
این درخت خاردار است و خارهای آن راست نیستند و ساقه اش خمیده است . گلی سپید دارد و میوه آن مانند لوبیا گرگی سپید و در غلاف است .
اقاقیای سبز تیره که به سیاهی می زند بوی خوش دارد ، گران وزن ،سخت و از همه بهتر است .
مزاج :شسته آن سرد است و خشکاننده .
خاصیت درمانی :اقاقیا گیرنده است و خونریزی را باز می دارد .
آرایش:اقاقیا رنگ را زیبایی و مو را سیاهی می بخشد و چاره ترک های ناشی از سرماست .
دمل
و جوش :در این زمینه اقاقیا با آس برابر است و کژدمه را علاج می نماید
.اگر با سپیده تخم مرغ همراه باشد سوختگی و دمل های گرم را خوب می کند .
مفاصل :اقاقیا سستی مفاصل را از بین می برد .
اندام های سر:اقاقیا در مداوای قرحه های دهان مفید است .
اندام
های چشم :تنها اقاقیای مصری در مداوای چشم مؤثر است که دید را نیرو می
بخشد ، چشم را لطیف می کند ، چشم درد را آرامی می بخشد و سرخی داخل چشم را
بر طرف می سازد .
اندام های دفعی :وارد بدن کردن به صورت(آمپول -شیاف و ...)(اماله )و ضماد و شربت اقاقیا شکم را بند می آورد .
در معالجه خراش و اسهال خونی مفید است .سیلان رحم را قطع می کند . بر آمدن مقعد و رحم و سستی آنها را از بین می برد .
اقریطس ،گل جزیره کرت
گوهری هوایی بسیار دارد .با سایر گلها هم کنش و از آنها کم توان تر است. زداینده بی سوزش است .حواس را ناتوان می کند .
چشم :علاج جوش و سرخی و خارش پلکها است .
اندام های دفعی :گویند زایش را آسان می کند و بارداران اگر بر شکم ببندند نگهدار جنین است .
آککرا
اکثراً بیخش را به منظور دارویی بکار می برند .
بهترینش رگی است که به ستبری انگشت و بسیار زبان سوز باشد .
مزاج :کسانی که جای باور نیستند می گویند سرد و لطیف است در صورتی که گرم و خشک است .
خاصیت :بجوند بلغم را جذب می کند .اگر با روغن زیتون مخلوط باشد و بدن را با آن بمالند از گرمی که در اوست عرق بدن را ریزش می دهد .
آرایش :با روغن زیتون عرق ریز است .
مفاصل :تن را با آن یا با آب پز آن یا با روغنش بمالند ،در علاج سست عصبی همیشگی ،کرخی عصب مفید است و کزاز را باز دارد .
سر
:بندآمدنی های پالایشگاه و بینی را به خوبی باز می کند ،آب پزش داروی درد
دندان و به ویژه علاج درد سرد دندان است .بیخش را در سرکه بجوشانند و در
دهان بگردانند دندان لق را استوار می کند .
تب ها :مقبل از آمدن تب لرز
بیخ آن را با روغن زیتون مخلوط کنند بر بدن بمالند مانع تب لرزه می شود و
گروهی می پندارند که ضد هر لرزشی است .
اوسیه
نوعی نیلوفر هندی است و مزاجی گرم و خشک دارد .
اورمالی ،عسل دارو
روغنی
است بسیار گرم و پر مایه چون عسل و از عسل غلیظ تر .در اصل شیره ای است که
از ساقه درختی که در تدمر می روید به دست می آورند ،از آن شیره روغن می
گیرند ،آن را با روغن گل آن درخت مخلوط می کنند و آن را اورمالی و روغن عسل
هم می نامند .هر چه صاف تر و پر مایه تر و کهنه تر باشد بهتر است .
مزاج :گرم و تر و گرمی آن بیشتر است .
زخم و قرحه :هم ضماد و هم مالیدن آن گری چرکین را درمان می کند .
مفاصل :درد مفاصل را بر طرف می کند .
اندام های سر:سستی زا و خواب آور است .
چشم :در چشم بکشند تاریکی چشم را از بین می برد .
اندام های دفعی :کسی که آن را به قصد اسهال می خورد تا فرجام کار نباید به خواب رود .
WWW.021DR.COM
اوبوطیلون
گیاهی است که به کدومی ماند .
زخم و قرحه :گویند در معالجه زخم های تر بهترین دارو است . مرحمش زخم ها را بهم می آورد و جوش می دهد .
انجدان رومی
مزاج :تخم و بیخش گرم و خشک است .
خاصیت :بازکن و بادشکن و تحلیل برنده است .
اندام های غذا :رساننده و هاضم است .بادها و به ویژه باد معده را از بین می برد و معده را تقویت می کند .
اندامهای دفعی :کرم و کرم کدو را از بین می برد .تخمش در ریزش دادن بول و حیض بسیار مؤثر است .
زهرها :پادزهر هر نیشی است .
اندر
دارویی است کرمانی ،هوش و ذکاوت را افزایش می دهد .
انگدان
دو نوع است سپید و سیاه .انگدان سیاه در غذاها داخل نمی شود .
خاصیت
درمانی :لطافت زا است و بیخش بادآور . اگر تن را با آن و به ویژه با شیره
آن ماساژ دهند در جذب کردن مواد به خارج بسیار مؤثر است .
آرایش :بوی تن را تغییر می دهد ، ضماد آن که با روغن زیتون باشد لکه سیاه خونی زیر چشم را به کلی از بین می برد .
دمل و جوش :در علاج زخم های درونی سودمند است ، اگر انگدان و بیخ آن را با مرهم ها مخلوط کنند خنازیر را درمان می کند .
مفاصل :انگدان مخلوط با روغن بنفشه یا روغن حنا درد مفاصل را درمان می کند .
اندام
های غذا :بیخ آن باد گلو می آورد ، شکم را قبوضیت می دهد ، دیر هضم است و
هاضم ،معده را گرمی می بخشد ، تقویت می کند اشتها بر می انگیزد .
اندام های دفعی :اگر آن را با پوست انار و سرکه بپزند ، بواسیر مقعد را از بین می برد ، ادرارآور است و برای مثانه زیان آور .
زهرها :پادزهر هر سموم است .
انیسون
این دارو تخم رازیانه رومی است .تند مزگی آن از رازیانه خودرو کمتر است . دارای نوعی مزه شیرین و بهتر از رازیانه خودرو است .
مزاج :جالینوس گوید :گرم و خشک است .
خواص درمانی :باز کننده و کمی گیرنده و گس است .مسکن دردها ، عرق آور و بادشکن است و اگر در روغن جوشانده شود تأثیرش بیشتر است .
درمزاج
انیسون اندکی تندی است که تقریباً با داروهای سوزنده برابر می باشد.
سر:اگر آن را بخار کنند و بخار آن را استنشاق کنند سر درد و سرگیجه را از
بین می برد .
اگر آن را بکوبند و با روغن گل محمدی بیامیزند و در گوش
بچکانند بیماریهای درونی گوش را که ناشی از اثر ضربه یا برخورد باشد بهبود
می بخشد و درد گوش را بر طرف می نماید .
چشم :برای سبل مزمن داروی خوبی است .
دستگاه تنفس و سینه :شیر را فزونی می دهد .
تغذیه :حالت تشنگی را که از رطوبت های بورقی رخ می دهد از بین می برد .
برای بند آمدگی های کبدی مفید است و رطوبت طحال را بر طرف می سازد .
اندام
های دفعی :بول و حیض سفید را ریزش می دهد . رطوبت های سفید را از زهدان
پاک می نماید و شهوت جماع را بر می انگیزد .گاهی که سبب ادرار می شود شکم
را بند می آورد ، راه بندان های کلیه و مثانه و زهدان را باز می نماید .
تب ها :با تب کهنه مقابله می کند .
زهرها :پادزهر هر سموم و حشرات سمی است و زبان آنها را دفع می نماید. انگشتان اخمو
شکوفه سورنجان است و تأثیرش تأثیرسورنجان .
WWW.021DR.COM
اناگیر
دو نوع است گل زرد می دهد و دیگر گلش آسمانی رنگ است .
زخم
و قرحه :هر دو نوع در مداوای جراحات و باز داشتن از آماسیدن مفیدند .خار و
پیکان ها را بیرون می کشند . از انتشار زخم جلوگیری می کنند .اگر با آب هر
نوعی از آن غرغره کنند یا به بینی بکشند ، بلغم های سر سرازیر می شود و
درد دندان تسکین می یابد .
اندام های دفعی :با آب انگور کهنه خورده شود درد کلیه را بر طرف می سازد .
به
عقیده بعضی آنچه گلش کبود رنگ است برآمدگی های اطراف مقعد را معالجه می
نماید و آنچه گل سرخ می دهد برآمدگی های نامبرده را افزایش می دهد .
زهرها :با آب انگور کهنه خورده شود پادزهر مار است .
انگور
انگور سفید ارزنده تر و انگوری که چیده شده و دو روز یا سه روز از چیدنش گذشته بهتر است .
مزاج :پوسته انگور سرد و خشک و دیر هضم است . مغزش گرم و تر و دانه اش سرد و خشک است .
خاصیت
: انگور تازه چیده بادآور است .اگر آن را آویزان کنند تا پوستش خوب پژمرده
شود غذای خوب می دهد و معده را توان می بخشد . در تغذیه خوب و در کم زیانی
با انجیر برابر است هر چند غذای انجیر از انگور بیشتر است مویز دوست کبد و
معده است .
اندام های غذا :انگور و مویز همراه دانه داروی دردهای روده است .
انار
انار شیرین سرد و تر و انار ترش سرد و خشک است .
خاصیت :انار ترش صفرا را بر می کند .جریان زائده ها را به درون راه نمی دهد .
ورم :انار دانه و عسل را بر کژدمه بمالند مفید است .
زخم و قرحه :دانه انار و عسل را بر قرحه پلید و زبر بمالید مفید است .
کاسبرگ انار و به ویژه سوخته آن و گلنار از گرمی که دارند زخم را بهم می چسبانند .
چشم :افشره انار ترش با عسل داروی ناخنه است .
سینه :انار ترش سینه و گلو را زبر می سازد .هراناری در علاج تپش قلب مفید است و قلب را جلا می دهد .
اندام
های غذا :همه انواع انار کیموس خوب دارند و انار میخوش برای معده از همه
بهتر است و التهاب معده را فرو می نشاند .انار شیرین با معده سازگار است .
اندام های راننده :انار ترش و شیرین هر دو بول را ریزش می دهند .
تب ها :انار میخوش در تب ها و التهابات مفید است . انار شیرین اکثراً تب داران گرم را زیان می رساند .
WWW.021DR.COM
انجیر
انجیر خوب دردرجه اول سفید و بعد سرخ و بعد سیاه است .
انجیر
خوب رسیده بسیار خوب و کم زیان است .انجیر خشک کنش خوب دارد و لیکن خونی
که از آن به وجود می آِید خوب نیست و به این علت است که تنها خوردنش شپش
زیاد می کند . اما اگر با گردو و یا بادام بخورند کیموس خوب می دهد .
مزاج :انجیرتر گرم و بسیار تر و آبکی است .انجیر نارس زداینده و سردی بخش است .
انجیر خشک گرم و لطیف است .
خاصیت
:انجیر خشک و به ویژه تند مزه آن بسیار زداینده ، رساننده و گدازنده است
.انجیر پر گوشت بیشتر رساننده است و چسبندگی و تکه کنندگی و لطافت بخشی هم
دارد .
انجیر وحشی از انجیر باغی تند مزه تر و قوی تر است .انجیز بادزا است .
آرایش
:انجیر نارسیده را بر پوست بمالند یا ضماد شود ، در علاج خال ها ، زگیل
مانندها و لک و پیس مفید است .داروی ورم گرم و سست است . دمل را می رساند و
به ویژه اگر با زنبق و نطرون یا با آهک و پوست انار باشد داروی کژدم است .
ورم و جوش :انجیر را با آرد جو بپزند و ضماد کنند ورم سخت را نرم می کند .
انجیر را آب پز کنند و در گلو گردانند (غرغره )ورم گلو را از بین می برد .
انجیر پخته و پوست انار داروی ورم بناگوش است .
انجیر و پانیذ علاج کژدمه است . انجیر خشک و شیرین برای ورم کبد و طحال زیان آور است .
زخم
و قرحه :افشره برگ انجیر زخم آور است .آب پز انجیر را با کف خردل بر خارش
بمالند مفید است .برگ انجیر داروی بیماریها ی ویروسی پوستی و جوش های ( شری
)را علاج است .
مفاصل :انجیر نارسیده و برگ انجیر و برگ خشخاش را با هم ضماد کنند و بر پوست استخوان بگذارند مفید است .
سر :انجیر تر و خشک در صرع مفید است .آب پز انجیر را با کف خردل مخلوط کنند و در گوش بچکانند صداهای گوش را می خواباند .
افشره شاخه انجیر قبل از آنکه برگ از آن سر بزند یا شیره انجیر بر دندان کرم خورده سودمند است .
ضماد انجیر ورم بناگوش را علاج می کند .انجیر نارسیده خشک شود و بکوبند و گردش را بر قرحه سر پاشند سود بینند .
چشم :شیره انجیر مخلوط با عسل در مداوای تیرگی چشم مرطوب ،اول آب به چشم آمدن و کلفت شدن طبقات چشم مفید است .
ماساژ دادن پلک چشم با برگ انجیر زبری و گری پلک را از بین می برد .
سینه
:انجیرتر و خشک زبری گلو را از بین می برند .انجیر شیر پستان را ریزش می
دهد ،سرفه مزمن را علاج است و در مداوای ورم شش و نازک نی مفید است .
اندام های غذا :انجیر راه بندان های کبد و طحال را می گشاید .
انجیر خشک تشنگی آور است.اگر با خاراگوش باشد داروی استسقا است. خوردن شربت انجیر به نفع معده است و اشتهای خوراک را کاهش می دهد .
انجیر خشک که زدایندگی دارد برای کبد و طحال آماس کرده زیان دارد .
انجیر
نمی گذارد مواد ناجور به سوی روده راهی شوند .افشره برگ انجیر دهانه رگهای
پیزی را باز می کند . انجیر تر ملین و کمی مسهل است . به ویژه اگربا بادام
کوبیده خورند مسهلی ملایم است و سفتی زهدان را نرم می کند.شیره انجیر را
با زرده تخم مرغ بردارند زهدان را می پالاید ، حیض و بول را راه می اندازد
.خوردن انجیر یا شنبلیله زهدان را تقویت می کند و جمع می آورد .با فیجن و
انجیر و به ویژه با شیرش حقنه کنند پیچ و درد روده را درمان می کند و ریگ
را از گرده بیرون می آورد .
زهرها :شیرش را بر نیش کژدم و رتیل بمالند مفید است .
انجیر نارسیده یا برگ سبز انجیر را بر گزیده سگ هار بگذارند مفید است .
ضمادش که با گاودانه باشد پادزهر دندان راسو است .
خاکستر آب مکرر چوب انجیر خورده شود یا مالیدنی باشد پادزهر نیش رتیل است .
الوا
افشره
منعقد شده ای است به رنگ میانه سرخی و زعفرانی و چندین نوع دارد: اسقوطری
،عربی و سمنگانی . بعضی گویند گیاهش همچون زنجفیل شامی است که اشتباه است .
بهترینش اسقوطری است که آبش چون آب زعفران و بوی مر دارد .درخشنده ،
زودشکن و بدون ریگ باشد .
مزاج :خشک و گرم .
خاصیت :گیرنده و خشکاننده بدن و خواب آور است .
آرایش :الوا و عسل علاج اثر ضربه و شفا بخش کژدمه چرکین است .
الوا و آب انگور کهنه را برسر بمالند از ریزش مو جلوگیری می کند .
ورم و جوش :اگر با آب انگور کهنه یا عسل باشد در علاج ورم پس و پیش (مقعد و ذکر)و ورم ماهیچه های پهلوگیر زبان بسیار مفید است .
زخم و قرحه :قرحه های سر سخت را دوا می کند بینی ،دهان یا ناصور باشند .
مفاصل :داروی درد مفاصل است .
سر
:سر را زائده های صفرایی می پالاید .الوا و روغن را بر پیشانی و گیجگاه
بمالند سردرد را از بین می برد .الوا و روغن گل در علاج قرحه بینی و دهان و
کوفتگی گوش و آماس ماهیچه های پیرامون زبان خوب است . به شرطی که با آب
انگور کهنه یا عسل باشد و بر پوست بمالند .
چشم :الوا در علاج قرحه و گری و درد چشم و خارش گوشه چشم و در خشکانیدن رطوبت چشم بسیار مفید است .
اندام
های غذا :خوردن دو قاشق الوا با آب سرد یا ولرم معده را از زائده های
بلغمی و صفرایی پاک کرده و اشتهای تباه و دروغین را رد می کند .
سوزش و التهاب زبان کوچک که ناشی از گرمی زرداب معده باشد چاره اش با الوا است .
بندآمده های کبد را باز می کند لیکن به زیان کبد است و از اسهالی که می دهد داروی یرقان است .
اندام
های راننده :خوردن آن با آب گرم اسهال می آورد . اگر با آب عسل بخورند
بلغم و صفرا را بیرون می آورد .الوا با هر داروی مسهلی باشد معده را از
زیان حفظ می کند . بهترین و سالم ترین
مسهل برای معده است .الوای شسته
کمتر اسهالی است اما برای معده سودآورتراست با عسل که باشد از قوتش می کاهد
و اسهالش از جذب کردن نیست بلکه با هر چه برخورد کند بیرون می آورد .خالص
که خورده شود اثرش از کبد خارج نمی شود و به معده نمی رسد .خوردن الوای
عربی افسردگی می آورد ،درد و پیچ روده و اسهال به دنبال دارد .در روزهای
سرد خوردن الوا خطرناک است .شاید اسهال خونی بدهد .مخلوط آن را با آب انگور
کهنه شیرین بر بواسیر برآورده و ترک های لبه پیزی بگذارند مفید
است.خونریزی پیزی را قطع می کند .ورم مقعد را درمان می کند .شفای ورم ذکر
است به شرطی که با آب انگور کهنه و عسل باشد و بر ورم بمالند .
الماس
بعضی گویند سرد و خشک است و دیگران بر این عقیده اند که گرم و خشک است .
خاصیت درمانی :بسیار زداینده است و به عقیده دیسقوریدوس سوزنده و عفونت آور است .
آرایش :در جلا دادن دندان بسیار فعال است .
اندام
های سر :بعضی عقیده دارند که گذاشتن الماس در دهان دندانها را می شکند ، و
در این زمینه دو رأی دارند .گویند خاصیت الماس دندان شکنی است ،یا اینکه
در جایی که الماس هست مارهای سمی بسیار است .
اندام های دفعی :بعضی
گفته اند : اگر دانه ای از الماس را بر سر پمپی بوسیله ی سقز رومی بچسبانند
و پرتاب کنند و به مثانه برسانند سنگ مثانه را خرد می کند که نظریه ای
بعید بنظر می رسد .
WWW.021DR.COM