عطاری - طب سنتی - زالو درمانی - گیاهان دارویی - گیاه درمانی

به رسمی ترین سایت طب سنتی ایران خوش آمدید

عطاری - طب سنتی - زالو درمانی - گیاهان دارویی - گیاه درمانی

به رسمی ترین سایت طب سنتی ایران خوش آمدید

خواص گیاهان دارویی حروف(ش)

خواص گیاهان دارویی حروف(ش)

WWW.021DR.COM

«ش »

شاه افسر ـ ناخنگ

گیاهی است به رنگ کاه به شکل هلالی (ماه نو ) با وجود تخلخلی که دارد تا اندازه ای سخت است .گاهی به رنگ سپید و گاهی زرد رنگ است .
دیسقوریدوس گوید : بعضی ها این گیاه را «ایسقیفون » می نامند .
گیاهی است خشک دارای شاخه های زیاد و چهار گوش که به سپیدی می زنند و خم می شوند .برگ این گیاه شبیه برگ درخت به است لیکن اندکی درازتر از آن است .کمی زبر است و کرکدار و رنگش به سپیدی متمایل است و در جاهای زبر و خشن می روید .بهترین نوع مورد استفاده اش گونه ای است که سخت تر است رنگش کمی به سپیدی می گراید مزه اش تلخ تر و بویش تند و آشکار است .
دیسقوریدوس گوید :بهترین نوع آن به رنگ زعفران است که دارای بوی قوی تر می باشد .
قابض و تحلیل برنده است .
مزاج :گرم و خشک است .
دمل و جوش :این گیاه خود به خود در علاج دمل های گرم و سخت مفید است .
زخم و قرحه تر :گیاه را در آب حل می کنند و زخم را بدان می شویند یا اینکه گیاه را با داروهای خشک کننده از قبیل مازو ، گل خشک و عدس مخلوط می کنند .
اندام های سر :ضماد این گیاه ورم گوش ها را فرو می نشاند و درد گوش را از بین می برد .اگر افشره آن را در گوش بچکانند درد گوش را بهتر از ضمادش چاره می کند .
اگر آن را در آب حل کنند سردرد را از بین می برد .
چشم :ضمادش با داروهای ذکر شده چاره ساز ورم چشم است .
اندام های دفعی :ضماد آن با داروهای نامبرده ورم مقعد و بیضه ها را فرو می نشاند .اگر ساقه های آن را با برگ هایش بجوشانند و آن را بنوشند ادرارآور است ، حیض را روان می سازد .
اگر با آب جوشانده آن خود را شستشو دهند خارش بیضه ها را فرو
می نشاند.

شاه تره ـ تخم ترتیزک بیابانی

دیسقوریدوس گوید :بهترین ترتیزک در سرزمین بابل می روید که قوتش هم ردیف قوت خردل و تخم ترب است .
مزاج :گرم و خشک
خاصیت :گرمی بخش ، تحلیل بر ،رساننده و نرمش دهنده است و ریم و چرک گری را خشک می نماید .
آرایش :خوردن یا مالیدن آن مو را از ریزش باز می دارد .
دمل و جوش :داروی ورم بلغمی است .با آب و نمک ضماد شود دمل ها را شفا می بخشد .
زخم و قرحه :در علاج گری چرکین و قوباء(نوعی بیماری ویروسی) مفید است . با عسل همراه باشد جوش عسلی را از بین می برد و پلیدی آتش فارسی را بر می اندازد .
مفاصل :خوردنش و ضمادش که همراه سرکه و قاوت جو باشد داروی بیماری اعصاب است .
اگر بیماری بیماری اعصاب همراه با اسهالی باشد که خون در مدفوع دیده شود این دارو را حقنه(وارد کردن مانند شیاف ،آمپول و ...) کنند مفید است .در علاج سست بودن همه پی ها بسیار سودمند است .
سینه : شش را تنقیه می کند ، داروی برنشیت است . تخم ترتیزک نیز از داروهای برنشیت است .
از آنجا که دارای قوت قطع کننده و نرمش دهنده است آن را با سوپ مخلوط کنند برای برنشیت بسیار خوب است .
اندام های غذا :معده و کبد را گرمی می دهد .ستبری طحال را از بین می برد و به ویژه اگر با عسل ضماد شود .
اندام های دفعی :شهوت انگیز و کرم کش است .حیض را روان می سازد .در روغن جوشیده اش بندآور شکم است و به ویژه اگر نکوبیده باشد ، چون سائیدن لزجی آن را از بین می برد .در علاج قولنج مفید است .
اگر کوبیده آن را با آب گرم بنوشند مسهل و بادشکن روده ها است .
زهرها :خوردن آن یا ضمادش با عسل پادزهر حشرات است و اگر بسوزانند حشرات از دودش گریزانند .

شاه تره

سبز و شاداب و تلخ مزه اش خوب است .
مزاج :سرد و خشک
خاصیت :به علت مزه گیرنده که دارد سرد است و از تلخ مزگی اش گرم است و سردی آن از گرمی بیشتر است .
زخم :خوردنش داروی خارش و گری است .
سر :لثه را محکم می کند .
اندام های غذا :معده را توان می بخشد و بند آمده های کبد را می گشاید .

شاه دانه

مزاج :گرم و خشک است .
خاصیت :باد را از بین می برد . بسیار خشکاننده و خلطش کم و ناپسند است .
ورم و جوش :بیخ شاه دانه بیابانی را بپزند و بر ورم گرم که در جای سخت بر آمده و کیموس ها در آن جای گرفته اند ضماد گذارند گرمی را خاموش می کند و سخت را نرم می نماید .
سر :از گرمی که دارد می آورد .افشره اش درد گوش را از بین می برد. روغن و برگش شوره سر را از بین می برد .
چشم :تم چشم می آورد .
اندام های غذا :دانه اش دیر هضم و برای معده بد است .
اندام های راننده :زیادش خورند آب منی را می خشکاند .

شابانک

مزاج :گرم و خشک
خاصیت :تحلیل برنده و بسیار لطافت بخش است . اگر زیر بالش کودک بگذارند در علاج جریان آب دهن در وقت خواب مفید است .
مفاصل :بر تن بمالند ، یا به بینی کشند ، یا با آب انگور کهنه خورند علاج فلج است .
سر :آبش را به بینی کشند مغز را می پالاید و در علاج کج دهنی مفید
است .با آب انگور کهنه خورند در صرع سودمند است .
اندام های غذا :رطوبت های معده را بر می چیند .

اندام های راننده :بادهای زهدان را از بین می برد .

WWW.021DR.COM

شاه زیره

مزاج :گرم و خشک
خاصیت :بادشکن است و می خشکاند ولی به لطافت زیره نیست .
اندام های غذا :خوردنش استفراغ را بند می آورد . معده را گرم و به هضم طعام کمک می نماید .
چشم :از داروهای چشم است ولی اگر زیاد بخورند کم سویی ببار می آورد .
سینه :آرامش بخش سکسکه و خفقان است .
اندام های دفعی :آب پز و تخمش خورده شوند ادرار بول می دهند .
پیچ و درد روده را تسکین می دهند .
زنان در آب پزش بنشینند درد زهدان بر طرف می شود .
تخمش را بسوزانند و ضماد کنند بواسیر را بر می کند .
دانه و تخم آن را بخورند داروی کرم است .

شاه پسند

دانه این گیاه تقریباً به دانه آس می ماند .
مزاج :گرم و تر است .
زخم و قرحه :زخم را بهم می آورد .زخم پلید را از سرایت باز می دارد به شرطی که با سرکه ضماد شود .
ورم و جوش :ورم بلغمی را نرم می کند .
آرایش :آب پزش مو را سیاه می کند .

اندام های راننده :آب پز شاخه اش بول و حیض را راه می اندازد .اگر خود را با آن بشویند خارش عورت را تسکین می دهد .

WWW.021DR.COM

شبدر

شبدر گیاهی است که سه نوع دارد :بیابانی ، کاشتنی و مصری . تخم آن را نان می کنند و می خورند .
مزاج : گرم و خشک
خاصیت :شبدر کاشتنی به اعتدال می زداید و می خشکاند . شبدر بیابانی قبض و گری رسان است و روغنش بادهای پرمایه را پراکنده می سازد .
آرایش :شبدر کاشتنی و بیابانی هر دو داروی لکه های سیاه رخسارند .
زخم و قرحه :افشره شبدر کاشتنی که با عسل باشد زخم را تنقیه
می کند.
مفاصل :روغنش داروی درد مفاصل است .
سر :افشره اش را به بینی کشند عطسه می آورد و برا ی بیماران صرع بسیار مفید است .
چشم :افشره شبدر کاشتنی و به ویژه اگر با عسل باشد سفیدی چشم و تم چشم را چاره می کند .
سینه :هر نوع از شبدر و به ویژه بیابانی آن درد دنده ها را که از بلغ باشد دوا می کند .خناق و درد گلو می آورد و در این حالت علاجش گشنیز و کاسنی و کاهو است که آسیبش را دفع می کنند .
اندام های غذا :علاج درد سرد بادزای معده است .روغنش در سر آغاز استسقا داروی خوبی است .
اندام های دفعی :ادرار بول و حیض می دهد .شبدر بیابانی با شربت تخم پنیرک بستانی داروی درد مثانه است .روغن شبدر علاج درد بیضه ها و زهدان است .
شبدر بیابانی قی و اسهال را درمان می کند . شکم را بند می آورد . شبدر و تخمش شهوت انگیز است .
تب ها :کسی که تب نوبه دارد اگر سه برگ یا سه دانه از تخم شبدر بخورد یا اگر در تب سه اندر میان چهار برگ یا چهار دانه از تخمش را بخورد نوبت تب ها بهم می خورد .
زهرها :آب شبدر بر جای نیش کژدم بپاشند فوراً تسکین می یابد .اما اگر بر اندامی درست پاشند سوزش و درد پیدا می شود .
تخمش از خود شبدر در علاج نیش کژدم قوی تر است .

شبت ـ شوید

مزاج :گرم و خشک است .
خاصیت :خلط سرد را می رساند ، درد را تسکین می دهد ، باد را
می پراکند .روغنش نیز همین تأثیرها را دارد و بسیار نرم کننده است .
ورم :ورم ها را می رساند .
زخم :خاکسترش در علاج زخم های سست و شل مفید است .
مفاصل :روغنش درد مفاصل و شبیه آن را آرام می کند .
سر :شبت و به ویژه روغنش خواب آور است . افشره اش در علاج درد
گوش که سودایی باشد و در برچیدن رطوبت های گوش مفید است .
چشم :همیشه بخورند دید را ضعیف می کند .
سینه :شبت و تخم شبت شیر را به راه می اندازد و به ویژه در کسی که شیر بسیار دارد ، بسیار مؤثر است که شیررا زیادتر می کند .
اندام های غذا :سکسکه ای که ناشی از بالا آمدن طعام و پر شدن معده باشد علاجش با شبت است .
اندام های راننده :آب پزش حقنه(وارد کردن مانند شیاف ،آمپول و ...) شود ، یا در آن بنشینند درد و پیچش روده تسکین می یابد .تخم شبت بواسیر بر آمده را قطع می کند . خاکسترش داروی زخم ذکر و پیزی است

شرنگ ، هندوانه ابوجهل

شرنگ بر دو نوع است :نر و ماده
شرنگ نر الیافی و شرنگ ماده سست و سفید رنگ و نرم است .سفید بسیار سفید و نرم بسیار خوب است .سیاهش بد است و باید وقتی آن را می چینند پیهش را فوراً بیرون نیاورند .
مزاج :گرم و خشک .
خاصیت :گدازنده ، تکه کننده ، بسیار جاذب ، برگ سبز آن خون دماغ را بند می آورد .
آرایش: در مداوای جذام و واریس ، پاغر ، بر پوست بمالند مفید است .
دمل و جوش :برگ شادابش ورم ها را می رساند و تحلیل می برد .
مفاصل :در علاج درد پی و مفاصل و بیماری اعصاب و نقرس سرد بسیار مفید است .
سر :مغز را می پالاید بیخ شرنگ را با سرکه بپزند و مزمزه کنند درد دندان را فرو می نشاند .شرنگ را در روغن زیتون بجوشانند و آن را در گوش بچکانند صدای گوش را از بین می برد . کشیدن دندان را آسان می کند .
نفس کش و سینه :در علاج بلند نفسی بدان قی کنند بسیار خوب است .
اندام های غذا :بیخ شرنگ در علاج استسقا خوب است ولی با معده ناسازگار می باشد . در بیرون راندن بلغم پرمایه و غلیظ از مفاصل و پی ها ویژگی دارد .
زرداب را روان می سازد و برای علاج قولنج تر و بادی دارویی است بسیار سودمند و شاید خون را هم بیرون آورد .
از آنجا که در روده ماندگار نیست و بسیار زودگذر است تلخی اش تأثیر چشمگیری بر روده ندارد .در مداوای بیماری های گرده و آبدان مفید است .

زهرها :شرنگی که هنوز به رنگ سبز است و چیده شده زیاد از اندازه مسهل و زیاد لازم قی آور است.بیماررا آزارمی دهد وشاید کشنده باشد. یخ شرنگ پادزهر مار است .در خنثی کردن سم کژدم بهترین پادزهر است خوردن و پاشیدن آب پز آن بسیار مفید است .

WWW.021DR.COM

شربین

درختی است که از آن قطران می گیرند .بهترش آن است که قطرانش پرمایه و صاف و نیرومند و بدبو باشد و هرگاه از درخت تراوید قطرانش بحال خود ماند و از هم نپاشد .
این درخت را در زبان فارسی اورس می گویند .ضد گندیدن و تن مرده را نگهدار است .
خاصیت :پوست اورس گیرندگی دارد .
سر :کسی که زیاد از بر میوه این درخت بخورد از گرمی بخشیدن زیاد و از گزیدن معده که خاصیت اوست دچار سردرد گرم می شود .برگش را در سرکه بپزند و بدان مزمزه کنند درد دندان تسکین می یابد .
سینه :ثمرش داروی سرفه است .
اندام های غذا :ثمرش معده را می گزد . با معده و کبد سازگار است .
اندام های راننده :ثمرش از چکمیزک مفیدتر است . با فلفل بخورند بول را ریزش دهد .پوستش خورده شود شکم بند می آید و شاید بول را هم
بند آورد .
زهرها :ثمرش با آب انگور کهنه پادزهر سمومیت از خرگوش دریایی
است .ثمرش را با پیه شتر مخلوط کنند و به تن بمالند حشرات از آن می گریزند .

شفتالو

مزاج :سرد و تر است .
خاصیت :رطوبتش زود می گندد .ملین است و کمی گیرندگی دارد . نارسش گیرنده تر است .
آرایش:برگش را به تن بمالند خوش بو می شود .
سر :آب برگش کرم های گوش را می کشد ،روغنش در علاج سردرد نصفی و درد سرد و گرم گوش سودمند است .
اندام های غذا :رسیده اش برای معده خوب و اشتهاآور است و بهتر آن است که قبل از غذا بخورند و بر چیزی دیگر نخورند که خودش فاسد شود و چیزی را فاسد گرداند .
اندام های راننده :برگش را بر ناف ببندند کشنده کرم شکم است .خوردن افشره شکوفه و برگش داروی کرم است .
رسیده اش ملین است و نارسیده آن قبض .

شقورس

خاصیت :گرم است و افشره اش را در علاج دردها می خورند .
آرایش:سبزش را با آب انگور کهنه بر پوست بمالند علاج لک و پیس است .
زخم :زخم مزمن را بهم می چسباند و گردش را بر گوشت زائد بپاشند مفید است .
مفاصل : با سرکه بر نقرس بمالند مفید است .
سینه :با شیرینی ها بلیسند داروی سرفه است .
اندام های غذا :مقداری را با ادرومالی بخورند سوزش معده را تسکین می دهد .
اندام های راننده :اگر زنان بردارند در ریزش حیض ملایم است .

شقایق (لاله )

دونوع است :کاشتنی و خودرو . کاشتنی بر دو نوع است : یکی گل سرخ می دهد و گل دومی سفید به رنگ شیر و مایل به ارغوانی است .
مزاج :گرم و تر .
خاصیت :زداینده و تحلیل برنده است .
آرایش :اگر با پوست گردو مخلوط باشد مو را سیاه می کند .
ورم و جوش : پخته اش را بر ورم های سخت نشده بمالند مفید است .
زخم و قرحه :خشکیده اش علاج زخم پلید است زخم را خوب می کند و چرک زخم ها را پاک می کند .در علاج پوست انداختن بسیار مؤثر است .
داروی گری چرکین است و در تنقیه زخم های پلید کم نظیر است .
سر : افشره اش را به بینی بکشند مغز و سر را پاک می کند .
بیخش را بسایند رطوبت های سر را بیرون می کشد . افشره اش علاج قوباء(نوعی بیماری ویروسی) است .
چشم :افشره اش با عسل داروی تم ،سپیدی و اثر زخم چشم است .
سینه :برگ و ساقه های لاله را با گیاه مرزه کوهی بپزند و بخورند شیر را ریزش می دهد .

اندام های راننده :لاله را بردارند حیض را راه می اندازد .

WWW.021DR.COM

شکر

نیشکر با شکر هم مزاج و از شکر نرمی بخش تر است .
مزاج : گرم و تر است و گرمی در شکر تبرزد کمتر است .
خاصیت :نرم کننده ، زداینده و شستشو دهنده است .
چشم :آنچه به انگم شبیه و از نیشکر می گیرند چشم روشنی است .
سینه :سینه را نرمش می دهد و زبری را می زداید .
اندام های غذا :برای معده خوب است . لیکن برای معده ای که صفرا در آن پیدا می شود زیان آور است و در این صورت شکر به صفرا تبدیل
می شود .شکر راه بندان ها را باز می کند ، تشنگی آور است ولی نه به اندازه ی عسل و به ویژه شکر کهنه تشنگی آورتر از تازه آن است .
شکر کهنه خون تیره و پرمایه بوجود می آورد.بلغم را از معده می زداید .
نیشکر در استفراغ مفید است .
هرشکری و به ویژه آنچه بر بالایی های شکر می نشیند و گویی نمک است ، اسهال آور است . شکر سلیمانی و شکر سرخ بیشتر از سایر انواع شکر لیونت می دهند .
شاید بادزا باشد و شاید بادشکن باشد .
شکر و روغن بادام در علاج قولنج مفید است .

شلکا انجیر

دیسقوریدوس در کتاب خود گوید :درختی است تنومند ، به درخت انجیر می ماند و شیره بسیار دارد .برگش شبیه برگ توت و سالیانه سه الی چهار بار میوه می دهد . میوه اش از جوانه شاخه ها سر بر نمی زند ، چنان که در درخت انجیر دیده می شود ، بلکه میوه آن از ساقه شاخه ها و به انجیر بیابانی شبیه است .
مزه اش از انجیر نارسیده شیرین تر و دانه هایش به بزرگی دانه انجیر
نیستند .مزاج : گرم و تر است .
خاصیت :از شیره درخت آن قرص می سازند و حقنه(وارد کردن مانند شیاف ،آمپول و ...) می شود که ملین است و بسیار گدازنده .
اندام های غذا :با معده ناسازگار است .
زخم و قرحه :شیره آن چسبنده است و زخم های دشوار را درمان می کند. دمل و جوش :آماس های سخت را نرم می کند .
اندام های دفعی :مسهل است .
تب ها :شیره درخت آن در علاج تب لرز مفید است .
زهرها :شیره آن را بر جای نیش بمالند پادزهر حشرات است .

شلمک

گیاهی است که در میان گندم زار می روید .
مزاج : گرم و خشک
خاصیت :لطیف ، زداینده ، تحلیل برنده .
آرایش :مخلوط آن را با گوگرد بر لک و پیس بمالند مفید است .
ورم و جوش :با تخم کتان بر ورم و خنازیر بگذارند نرم می کند .
زخم و قرحه :شلمکی را که با گندم روئیده اگر بر زخم بمالند یا بسایند و بر زخم بپاشند مفید است .مالیدنش داروی قوباء(نوعی بیماری ویروسی) است با پوست ترب بر زخم بگذارند مفید است .
مفاصل :در عسل آب بپزند و ضماد کنند علاج بیماری اعصاب است .
سر :مستی و بیهوشی می آورد .
اندام های راننده :شلمک و به ویژه با قاوت جو را بسوزانند و دودش را برکشند به باردار شدن زن کمک می نماید .

شلغم

بیابانی و کاشتنی است .
مزاج :هر دو نوع گرم و تر هستند .
خاصیت :پخته آن غذایی بسیار متراکم می دهد و بهترش آن است که با گوشت چرب بپزند .
آرایش:اگر شلغمی را بسوزانند و موم و روغن گل در وسط آن بریزند و بر خاکستر گرم بگذارند تا موم بگذارد علاج کم مویی کهنه است .
زخم :همین کار در ترک های چرکین ناشی از سرما مفید است .
سینه :شلغم پخته با گوشت چرب ، سینه و گلو را نرم می کند .
اندام های غذا :زیاد در معده ماندگار است .
مفاصل :آب پزش را بر نقرس بپاشند بسیار سودمند است .
چشم :خوردنش برای چشم مفید است .
اندام های راننده :آبش بول را ادرار می دهد و شهوت انگیز است .

شنبلیله

مزاج :گرم و خشک و رطوبتی بیگانه دارد .
خاصیت :رساننده و نرمی بخش است .
آرایش: روغنش همراه آس برای مو مفید است .اثر زخم را از بین می برد .
ماده لعابی تخم شنبلیله و به ویژه اگر با روغن گل باشد ترک های ناشی از سرما را درمان می کند .
در داروهای لکه های سیاه رخساره و زیبا شدن رنگ و دگرگونی بوی دهان و بوی بد تن و عرق مفید است .
ورم و جوش :ورم های بلغمی و سخت را از بین می برد .
آرد شنبلیله ورم های گرم پدید و ناپدید را شفا می دهد ، به شرطی که التهاب نکرده و تا اندازه ای سخت باشند .ورم های اندرونی را نرم می نماید و می رساند .
زخم :با روغن گل داروی زخم می باشد .
سر :سرشویه کنند شوره را از بین می برد . سردرد می آورد و به ویژه اگر با آبکامه باشد اما آبکامه برای معده خوب است و اگر همراه شنبلیله باشد از گزندش به معده می کاهد .
چشم :آب پز شنبلیله نقطه سرخ چشم را بر طرف می کند . بر چشم بمالند مواد غلیظ را که سبب آماس چشم می شوند از بین می برد .
سینه :صدا را صاف می کند ، کمی غذا به شش می دهد . سینه و گلو را نرم می کند . سرفه و برنشیت را تسکین می دهد و به ویژه اگر با عسل یا انجیر یا خرما بپزند .در علاج آماس و درد و بهم آمدن زهدان در آب پزش بنشینند مفید است .
آب پزش با سرکه که داروی زخم روده است . شنبلیله سبز را بخورند و سرکه بر آن سر بکشند داروی زخم معده است .آب پزش همراه آب علاج اسهال است .
روغنش آماس مقعد را فرو می نشاند .حقنه(وارد کردن مانند شیاف ،آمپول و ...) اش پیچش و درد شکم را بر طرف می کند .آب پز آن با عسل رطوبت های پرمایه را از معده سرازیر می کند .

بول و حیض را روان می سازد .زنانی که زهدان سخت دارند و به دشواری بچه می آورند و زهدان خشک دارند فرزجه شنبلیله و پیه اردک بسازند و همین را کسانی که بواسیر دارند انجام دهند مفید است .

WWW.021DR.COM

شنگرف

بعضی ها گویند شنگرف هم قوت سفیداب است و برخی معتقدند که در قوت یا شاه دانه برابر است .
مزاج :گرم و خشک است .
خاصیت :گیرندگی بیش از کشندگی دارد .
زخم و قرحه :زخمها را بهم می آورد . گوشت را در زخم ها بر می آورد .
داروی سوختگی و جرب خشک است .
سر :خوره دندان ها را بر طرف می کند .

شنگ

مزاج :کمی حرارت و سردی دارد و می توان گفت ولرم است .
خاصیت :تا اندازه ای گیرنده و بیخش بیشتر گیرندگی دارد .بیخ شنگ را در پادزهرها بریزند اندام ها را محکم می کند .
زخم و قرحه :برگ خشکیده اش زخم را بهم می آورد و در علاج زخم های کهنه مفید است و در این زمینه گلش کاری تر است .
سر :برگ ، بیخ و گلش ، هر کدام را با افشره جو بخورند علاج زخم شش و داروی خون برآوردن است .
اندام های غذا :شنگ و به ویژه آبش معده را توان می بخشد و ریزش مواد را از معده باز می دارد .
اندام های دفعی :شنگ و به ویژه گل شنگ یا افشره اش را با آب انگور کهنه بخورند بهترین علاج زخم روده است . ضماد شنگ و خوردنش خونریزی زهدان را قطع می کند .

شوکران (بیخ تفتی )

دیسقوریدوس گوید :گیاهی است که مردم گرگان آن را (بوط )می خوانند .
مزاج :سرد و خشک
خاصیت :خونریزی را بند می آورد .
آرایش :به علت سردی زیاد که دارد اگر بر جای موی چیده بمالند مانع بازروئیدن مو می شود .بر پستان بمالند بزرگ نمی شود .
ورم :افشره اش داروی جمره و مورچگی است .
مفاصل :بر نقرس گرم بمالند مفید است .
سر :گویند افشره اش رطوبت های گوش را از بین می برد .
چشم :داروی چشم درد است .
سینه :بر پستان بگذارند بزرگ نمی شود و بی اراده شیر از آن نمی تراود .
اندام های راننده :خونریزی را بند می آورد . داروی درد زهدان است .
بر بیضه بگذارند بزرگ نمی شود .
زهرها :سم قاتل است .

شیر

گوهر شیر ترکیبی است از آبی و پنیری و چربی .در شیر گاو چربی زیاد است .شیر شتر بسیار رقیق و چربی و پنیری اش از شیر گاو کمتر است .
شیر بسیار خوب آن است که رنگش بسیار سفید ، قوامش معتدل و قطره اش بر ناخن نلغزد و باقی بماند .
مزاج :مواد آبکی شیر کم و چربی آن معتدل است و کمی گرایش به گرمی دارد .شیر ترش (ماست )سرد و خشک است .
خاصیت :به سبب گوهر آبی که دارد لطافت بخش و شوینده است و گزندگی ندارد .
اندام های غذا :هر شیری و به ویژه شیر پستان زن تغذیه زیاد به مغز می دهد .
شیر زود هضم است و باید چنین باشد .
شیر وقتی غذایی شده است که سایر غذاهایی که هضم ها دیده و به بارها پالایش رسیده اند هم حال شده است .
کسی که شیر می نوشد باید بعداً آرام بگیرد که مبادا شیر تباه گردد و بترشد . اما نباید بعد از شیر نوشیدن فوراً خوابید و نباید غذای دیگری خورد .
شیر ناجوشیده بادزا است و چون بجوشد معتدل می شود . نوشیدن شیر برای زیبایی رنگ بسیار مفید است اما گاهی لکه های سفید در رخساره به وجود می آورد .شیر را با شکر بخورند رنگ را بسیار زیبا می کند و به ویژه زنان از آن بهره می برند .
شیر فربه کننده است و حتی آب پنیر هم فربهی می دهد چنان که اگر آنهایی که مزاج گرم و خشک دارند آب پنیر بنوشند و اسهال شوند دلیل چاق شدن
آنهاست .
آب پنیر را بر رخساره مالند لکه ها و اثرها را از بین می برد و اگر بخورند هم همین اثر را دارد .
ورم و جوش :اکثراً از اثر شیر نوشیدن دمل های بد و آماس های تباه و بادکردگی و سرخ شدن پوست و گری و خارش از بین می رود . کسانی که ورم های درونی دارند بهتر آن است که از خوردن شیر پرهیز کنند .
زخم و قرحه :شیر زخم های ناپیدا را می شوید و پاک می کند و می پوشاند.
مفاصل :شیر عموماً با اعصاب ناجور است و برای بیماران عصب و به ویژه آن بیماری که سرد و بلغمی باشد خوب نیست .
سر :شیر بز آب بینی زکامی را بند می آورد.تندی آن را ملایم می کند. داروی زخم گلو است .شیر فراموشی خشک و غم و وسوسه را از بین می برد .
شیر برای دندان خوب نیست ، دندانها را می کاود ، می خورد ، خرد می کند و به ویژه اگر دندان انسان سرد مزاج باشد . لثه را سست می کند . بهتر آن است که بعد از شیر نوشیدن با عسل و آب انگور کهنه و سکنجبین مزمزه
کنند.
شیر برای بیماریهای سردرد و سرگیجه و کسانی که احساس صداهای غریب (طنین )می کنند خوب نیست .نباید بعد از شیر خوردن خوابید . شیر عموماً برای کسانی که ضعف سر دارند بد است .
چشم :شیر سبب تم و پرده چشم می شود .اما در چشم بدوشند برای مداوای رمد و دفع گزند مواد گرم و ناسازگار که به چشم درآیند مفید است و زبری را از بین می برد .
برای از بین بردن نقطه خونی (طرفه )مفید است و همچنین اگر شیر با سفیده تخم مرغ و روغن خام گل مخلوط کنند و بر چشم دردمند گذارند بسیار سودمند است .
اندام های تنفسی :شیر تازه دوشیده بز برای سرفه و سل و خون برآوردن خوب است .
شیر گوسفند بهتر از آنها است .در دهان گردانیدن و غرغره کردن شیر داروی خفگی ها و ذبحه صدریه و آماس زبان کوچک و لوزتین است .
برای بیمارانی که خفقان تر خونی یا بلغمی دارند خوب نیست . شیر شتر علاج برنشیت و ضعف اندام ها است .
اندام های غذا :شیر سبب بندآمدنی ها در مثانه و کبد می شود .آب پنیر در علاج یرقان مفید است .
آب پنیر زرداب سوخته را ریزش می دهد .آب پنیر مخلوط با افتیمون سودای سوخته را بیرون می راند .شیر سنگ به وجود می آورد .
شیر را آنقدر بجوشانند تا ماده آب از آن خارج شود ، شکم را بند می آورد و بهم خوردن عادت ماهانه را سر و سامان می بخشد . شیر شتر حیض را راه می اندازد .
دوغ گاوی برای بیرون دادن مراره خوب است .
با شیر دوشیده حقنه(وارد کردن مانند شیاف ،آمپول و ...) کنند زخم های زهدان را علاج می نماید .شیر بز برای زخم آبدان مفید است .
شیر زیان جماع را جبران می کند و شهوت انگیز است .هر شیر و حتی شیر ترش (ماست )که تر و بادزا است آرزوی جماع را زیاد می کند .
شیر بادکن روده است .هر شیری که پرمایه باشد و به ویژه آغوز که بسیار پرمایه است قولنج را بر می انگیزاند و سنگ پدید می آورد .شیر در علاج پوسته انداختن مفید است .شیر ترش و پخته اسهال زردابی و خونریزی را بند می آورد .شیر شتر داروی بواسیر است .آماس های اطراف مقعد ، زخم های مقعد ، ورم های زهار ،زخم های زهار را اگر با شیر بیندایند درد را تسکین می دهد .
تب ها :شیر تازه دوشیده از بز برای بیماری دق مفید است . شیر ترش اگر به خوبی چربیش را بگیرند ولی چربی بماند اکثراً تب دق را قطع می کند . اما باید در حالتی باشد که با اشتها آن را بخورند .انواع شیر پرمایه ( غلیظ )اکثراً تب می شوند و تب داران باید از آن پرهیز کنند .
زهرها :کسی که سم خورده و مسموم شده است شیر بنوشد مفید است .

شیره انگدان (حلتیت )

بیخ و ساقه انگدان را نشتر می زنند و شیره آن را می گیرند . حلتیت خشک شده آن شیره است .بهترینش آن است که رنگش مایل به سرخی و صاف و روشن است و آن را «مر »می گویند . بوی تندی دارد و بویش به بوی گندنا شبیه نیست و رنگش سبز نمی باشد و چشیدنش بدمزه نیست و به آسانی می گدازد و هر گاه آب شود رنگش سفید است .
مزاج :گرم و خشک
خاصیت :بادشکن .از گدازندگی که دارد باد را از بین می برد و با این همه خود بادزا است .قطع کننده است و خون لخته شده درونی را تحلیل می برد .
آرایش :با سرکه و فلفل محلول شود داروی کم مویی است اگر با غذا مخلوط کنند رنگ را زیبا می کند و زگیل های میخی را بر می کند .
دمل و جوش : اگر ورم پلید و کشنده را با نیشتر باز کنند و حلتیت در آن بمالند سودمند است .در علاج دمل های محسوس و غیر محسوس خوب است .
زخم و قرحه :داروی قوباء(نوعی بیماری ویروسی) است .
مفاصل :حلتیت را با آب انار بنوشند داروی گسستگی در ماهیچه است .
گویند اگر مقداری از آن را با موم مخلوط کنند و قورت دهند یا با فلفل و فیجن و آب انگور کهنه بخورند درد پی ها را از قبیل کشیدگی و فلج معالجه می نماید .
سر :تنها حلتیت با حلتیت مخلوط با کندر اگنه دندان کرم خورده می باشد یا بر دندان دردمند بگذارند درد تسکین می یابد .
در معالجه صرع همان کنش فاوانیا را دارد . اگر با آن غرغره کنند کرم را از گلو بر می کند .
چشم :در سرآغاز آب آوردن با عسل به چشم بکشند خوب است .
سینه :در آب حل شود و بنوشند فوراً صدا را صاف می کند .
زبری دیرینه پای گلو را شفا می دهد .اگر با تخم مرغ بخورند داروی سرفه دیرپا و ورم حجاب حاجز است و در علاج ورم زبان کوچک تأثیر زاج بلوری دارد .
اندام های غذا :اگر با انجیر خشک بکار برند داروی یرقان است .
حلتیت با معده و کبد ناسازگار است و به آن دو زیان می رساند .
اندام های دفعی :شهوت انگیز است .داروی بواسیر است .بول و حیض را روان می سازد .زخم روده را درمان می کند . در علاج اسهال سرد و کهنه سودمند است .
تب ها :در علاج تب سه در میانه بهترین دارو است .

زهرها :ضماد ، خوردن و پاشیدن محلولش با روغن زیتون پادزهر مارگزیده و نیش حشرات و به ویژه نیش کژدم و رتیل است .

WWW.021DR.COM

شیره فیل زهره

دو نوع است .هندی و مکی .
هندی در سر و کار داشتن با مو از مکی بهتر و مکی در معالجه ورم ها از هندی مفیدتر است .
مزاج :گرمی و سردی معتدل دارد و خشک است .
خاصیت :در هندی آن گدازندگی هست و اندکی گیرندگی و در علاج هر نزیفی مفید است .
آرایش :مو را محکم می کند و رنگ مو را سرخ می گرداند و به ویژه هندی قوی تراز مکی است .
لکه های سیاه صورت را می زداید و همه نوع آن داروی کژدمه است .
ورم و جوش :داروی ورم های سست و مورچگی است .
زخم و قرحه :زخم پلید را درمان می کند .
مفاصل :مفاصل را استحکام می بخشد .
سر :در مداوای چرک و ریم گوش ، زخم گوش ، زخم لثه و بیماری لثه بسیار سودمند و اگر آن را به دهان بمالند جوش دهان و زبان را خوب
می کند .
چشم :دوای رمد است . قرنیه را جلا می دهد . تم چشم را از بین می برد .شفای گری چشم است .
سینه :خوردن هندی اش علاج خون برآوردن و سرفه است .
اندام های غذا :خوردن یا مالیدن نوع هندی آن بر بدن در علاج یرقان سیاه و طحال سودمند است و درخت آن نیز در این زمینه و دراسهال معده مفید است.
اندام های دفعی:داروی ترک های مقعد است .بخورند یا بردارند در علاج اسهال مزمن اسهالی که از ناتوانی معده باشد ،مؤثر است و خون حیض را راه می اندازد .
میوه تازه و ترش در بیرون راندن بلغم آبی و شفا دادن زخم های مقعد و بازداشتن خونریزی زنانه و علاج بواسیر سودمند است .
زهرها :میوه اش در مقابل سم های کشنده مقاومت می کند و هندی آن را بخورند گزند مارگزیده را خنثی می سازد .

شیشه

مزاج :گرم و خشک است .
سر دندان را جلا می دهد .اگر با روغن گل باشد مو را باز می رویاند و اگر سر را با آن بشویند جوش های سوزنی را علاج می کند .
چشم :دیده را جلا می دهد ، سفیدی را بر طرف می کند و سوخته اش مفیدتر است .اگر سائیده سوخته اش را با آب بخورند بهترین داروی سنگ گرده و مثانه است .

شیترک

شیترک هندی قطعه چوبهای کوچک و باریک و دارای پوستی است شبیه دارچین و اگر بشکنی رنگش میانه سرخ و سیاه است .
مزاج :با سرکه بر پوست بمالند علاج لک و پیس و برص است.
زخم و زخم:با سرکه برپوست انداختن گری را درمان می کند .
مفاصل :اگر خورده شود بهترین علاج درد مفاصل است .
اندام های غذا :بر طحال بمالند لاغرش می کند .
اندام های راننده :می گویند بیخش را به گوش آویزند درد مثانه تسکین می یابد .

WWW.021DR.COM